Ook steeds meer publieke figuren spreken zich openlijk uit voor de verwijdering van Lenin van het Rode Plein. Ze gebruiken vooral religieuze motieven. „Vladimir Iljitsj moet op christelijke wijze worden begraven, zoals zijn vrouw en andere familieleden dat wensten”, zei de voormalige Sovjetpresident Michail Gorbatsjov onlangs nog.„De voorstellingen en popconcerten op het Rode Plein maken de aanwezigheid van het Lenin-mausoleum ongepast”, meent patriarch Aleksej II, hoofd van de Russisch-Orthodoxe Kerk. Wat hem betreft verdwijnen ook de stoffelijke overschotten en urnen van de andere atheïstische Sovjetleiders nabij en in de Kremlinmuur. „Die horen daar niet thuis.”

President Poetin heeft zich tot nu niet over de kwestie uitgelaten. Direct na zijn aantreden twee jaar terug verklaarde hij de discussie rond Lenins mummie voorlopig in de ijskast te hebben gezet. Volgens hem was de Russische maatschappij nog niet toe aan een weloverwogen beslissing. Het thema zou slechts leiden tot polarisatie onder de bevolking.

Deze beslissing was volgens waarnemers vooral bedoeld om de communisten te paaien. Het Kremlin werkte toen nog nauw met hen samen in de Doema . En voor de kameraden is Lenin nog steeds heilig. Alleen al de gedachte aan verwijdering van zijn gebalsemde lijk lijdt tot heftige emoties.

Maar inmiddels is de politieke situatie in Rusland aanzienlijk gewijzigd. Poetin heeft de communisten niet meer nodig in de Doema. Hij heeft ze vorige maand met groot succes politiek onschadelijk gemaakt en hoeft nu dus geen rekening meer te houden met hun wensen en gevoeligheden.

Tegelijk is de Russisch-orthodoxe president steeds meer onder invloed gekomen van de standpunten van de Russisch-Orthodoxe Kerk. En die heeft er nooit een geheim van gemaakt de atheïst Lenin nog liever gisteren dan vandaag van het Rode Plein te willen verwijderen en ver weg van Moskou te willen begraven.

Ook een andere ontwikkeling wijst erop dat Poetin op het punt staat zijn eenzijdig afgeroepen moratorium op de mausoleumdiscussie op te heffen. In zijn zoektocht naar nieuwe Russische helden die de bevolking weer de trots op hun verleden terug moeten geven, is hij gestuit op de legendarische witte generaals.

Zij voerden in de eerste jaren na de communistische machtsovername van 1917 een heldhaftige strijd tegen de ’rode’ revolutionairen, de communisten. Na hun nederlaag vluchtten de meesten naar het buitenland, waar ze de prerevolutionaire Russische traditionele waarden tot hun dood toe trouw bleven.

Poetin onderhoudt inmiddels nauwe contacten met de Adellijke Assemblee, die zich al jaren sterk maakt voor de rehabilitatie van de witte generaals. Zij is inmiddels een campagne begonnen voor de herbegrafenis van de witte emigranten in Rusland. Haar voorkeur gaat uit naar de Kremlinmuur, waar nu de Sovjethelden begraven liggen.

Poetin zou niet onwelwillend tegenover dit initiatief staan en lijkt daarbij ook op de steun van de kerk te kunnen rekenen. De meeste witte generaals waren immers vurige verdedigers van het Russisch-orthodoxe geloof en aanhangers van de tsaar. Zij hebben er mede toe bijgedragen dat de Russische kerk in de immigratie bleef voortbestaan.

Om deze historische band tussen kerk en de vroegere Russische helden te onderstrepen, wil de patriarch op de plaats van het Leninmausoleum een enorm standbeeld van de laatste Russische tsaar, Nicolaas II, neerzetten.

Maar het afbreken van de laatste rustplaats van Lenin kan tot problemen leiden met de Verenigde Naties. Het mausoleum staat namelijk op de Unesco-lijst van wereldmonumenten. Volgens de communisten valt ook het lijk van Lenin zelf hieronder. Zij menen hiermee het ultieme argument te hebben gevonden om hun leider in zijn mausoleum te laten liggen.