Betere explosieven en simpel materiaal zoals paperclips, kerstboomlampjes, spijkers en glasscherven gedoopt in rattengif vormen een dodelijke combinatie, vooral als de dader ook nog bereid is zijn leven te offeren. „Sterkere explosieven stellen een individu in staat meer mensen te doden dan voorheen”, zegt Steven Aftergood van de Federatie van Amerikaanse Wetenschappers.

Terreurbommen kunnen variëren van eenvoudige kunstmestbommen, zoals Timothy McVeigh gebruikte in Oklahoma City, tot krachtige chemische explosieven uit legervoorraden en geavanceerde zelfgemaakte bommen.

Minder gevaarlijk zijn staafbommen, waarvan er de afgelopen weken in het middenwesten van de Verenigde Staten enkele in brievenbussen ontploften. Staafbommen, die vaak gevaarlijker zijn voor de maker dan voor anderen, worden in de VS steeds vaker gebruikt omdat handleidingen voor het maken ervan eenvoudig op internet te vinden zijn, zegt de politie. Bij de recente reeks staafbomaanslagen raakten zes mensen gewond voordat de 21-jarige vermoedelijke dader door de politie werd gepakt.

Militaire explosieven zoals het oude TNT en de modernere middelen C4 en semtex, een licht Tsjechisch materiaal dat onder meer werd gebruikt om PanAm-vlucht 103 boven Lockerbie te laten ontploffen en dat vaak door het Ierse Republikeinse Leger (IRA) werd ingezet, zijn kneedbaar en daardoor makkelijk te verstoppen in andere producten. Het communistische Tsjecho-Slowakije verkocht naar schatting zo’n 900.000 kilo semtex aan Libië, dat het verder verdeelde onder terreurgroepen.

Semtex is de droom van terroristen die vliegtuigen willen opblazen, want bewakingspersoneel kan het materiaal vaak niet herkennen. De dichtheid ervan maakt de opsporing wel mogelijk, maar niet alle röntgenapparatuur op vliegvelden kan het verschil waarnemen tussen semtex en Britse kerstpuddingen.

„Bommenmakers worden alleen beperkt door hun fantasie en de materialen die zij ter beschikking hebben”, zegt Ralph Way, de voorzitter van de Internationale Vereniging van Bomtechnici en Onderzoekers (IABTI). Volgens Way profiteren terroristen net als consumenten wereldwijd van de vooruitgang in technologie en het beschikbaar komen op de markt van apparatuur die voorheen alleen voor bedrijven of overheden betaalbaar of toegankelijk was. Zo zijn mechanische klokken tegenwoordig niet meer nodig in tijdbommen omdat geavanceerde digitale elektronica overal te koop is.

De strijd tussen de Palestijnen en Israël escaleert steeds verder en ook op het terrein van bomontwerpen zitten de partijen niet stil. Palestijnen hebben bommen verborgen in watermeloenen en gebruikten in rattengif gedoopte glassplinters. De Israëlische geheime dienst zou extremisten omgebracht hebben door bommen te plaatsen in mobiele telefoons, een telefooncel en de hoofdsteun van een auto.

Na recente aanslagen, zoals bij de zware restaurantaanslag in Haifa in maart, ontdekte de Israëlische politie sporen van hoogwaardige explosieven, waaronder C4. Naar verluidt werken Palestijnse extremisten aan krachtiger bommen, die worden gemaakt van legerexplosieven en worden aangevuld met spijkers en schroeven.

Zelfmoordaanslagen van de Palestijnse terreurbeweging Hamas worden steeds professioneler en de gebruikte bomsoorten zijn steeds beter. „Daarin zit het verschil tussen een amateur en een beroeps”, zegt Aftergood. „Veel zelfmoordaanslagen zijn geen wanhoopsdaden. De daders moeten door mensen met verstand van zaken die toegang hebben tot explosieven van hoge kwaliteit zijn uitgerust.”

De staafbommen die de 21-jarige, verwarde Amerikaan Lucas Helder fabriceerde en in het middenwesten verstopte, vallen eerder in de eenvoudige categorie. Hij komt dan ook niet in de buurt van de technische expertise van een andere dader die zich tegen de overheid keerde, de zogenaamde Unabomber Ted Kaczynski, die de wereld wilde redden van de moderne technologie. Hij bracht drie mensen om met briefbommen die zeer ingenieus geconstrueerd waren uit oude rommel. De Amerikaan stuurde meer dan twintig van dergelijke bommen voordat hij in 1998 werd gepakt en levenslang kreeg.