Op het moment dat Venetiaan woensdagmorgen zijn stem uitbracht, pakten dikke wolken zich samen boven de hoofdstad Paramaribo. Enkele minuten later viel de regen met bakken uit de lucht. Voor doorgaans bijgelovige Surinamers had dit een teken aan de wand moeten zijn. Optimistisch riep het staatshoofd dat hij ervan overtuigd was dat de coalitie een tweederde meerderheid zou gaan behalen. In werkelijkheid werd niet eens een gewone meerderheid behaald.

Het fikse verlies heeft het Nieuw Front aan zichzelf te wijten. In vijf jaar tijd is maar weinig waargemaakt van de beloften die bij het aantreden van de regering in 2000 waren gedaan. De op etnische leest geschoeide partijen hadden het drukker met elkaar bevechten dan met besturen. Daarnaast hebben de talloze corruptieschandalen rond ministers in de afgelopen maanden de populariteit van de regering geen goed gedaan.

Het Nieuw Front ziet zich nu voor de bijna onmogelijke taak gesteld om het voortouw te nemen bij het smeden van een nieuwe regering die op een meerderheid in het parlement kan steunen. Venetiaan heeft bij voorbaat samenwerking met de VVV van zijn voorganger Jules Wijdenbosch en de NDP van Bouterse uitgesloten. En dus lijkt er een sleutelrol te zijn weggelegd voor de twee andere, kleine combinaties A1 en de A-combinatie.

A1 is op papier de geschiktste samenwerkingskandidaat, maar dat zou op basis van de voorlopige uitslagen de kleinst mogelijke meerderheid van 26 zetels opleveren. Mogelijkerwijs moet het Nieuw Front daarom aankloppen bij de A-combinatie, met ex-rebellenleider Ronnie Brunswijk als opvallendste persoon.

Dat de drie samenwerkende bosnegerpartijen in de A-combinatie al een even unieke als opvallende stunt hebben uitgehaald door vanuit het niets op vier zetels te komen, is al bijzonder. Maar dat er ook een cruciale rol kan worden gespeeld bij de vorming van een nieuwe regering, had niemand durven denken.

Voor Venetiaan lijken de laatste dagen als president in ieder geval geteld. De afstraffing van de kiezers zal niet zonder gevolgen blijven en ook de toekomstige coalitiepartners zullen hem waarschijnlijk niet als leider van de toekomstige regering willen zien. Grote vraag is wie het Nieuw Front dan naar voren moet schuiven, want binnen de coalitiepartijen heeft de vergrijzing fors toegeslagen. Er zitten maar weinig energieke politici met frisse ideeën in die het land de vooruitgang kunnen brengen waar de Surinamers al tientallen jaren tevergeefs op wachten.

En of de presidentskandidaat van het Nieuw Front uiteindelijk echt tot staatshoofd wordt gekozen, staat ook niet vast. In het nieuwe parlement moet hij of zij tweederde van de stemmen krijgen, wat op voorhand onmogelijk wordt geacht. Dat betekent dat de parlementariërs samen met de gisteren eveneens gekozen ruim 800 leden van de ressortsraden en districtsraden in de zogeheten Verenigde Volks Vergadering (VVV) bijeen moeten komen om met een gewone meerderheid een president en een vice-president te kiezen.

Venetiaan heeft in 1996 ervaren hoe vreemd zaken dan kunnen lopen. De NDP, toen ook al de grootste zelfstandige partij, wist met enkele dissidente Nieuw Fronters een coalitie te vormen en voldoende leden van de VVV achter zich te krijgen om uiteindelijk Jules Wijdenbosch tot president te laten kiezen. Dat gevaar hangt ook nu in de lucht. Het Nieuw Front hangt al jaren als los zand aan elkaar. Vooral binnen de Hindoestaanse VHP wil men meer zeggenschap, dus de kans is niet denkbeeldig dat zij zich in de armen van de NDP laten drijven. Bouterse zou in dat geval bereid zijn een stapje terug te doen en niet zelf voor het presidentschap gaan, maar een partijgenoot naar voren schuiven.

De Surinaamse kiezer lijkt in ieder geval te hebben gekozen voor een drastische verandering. Maar om die verandering daadwerkelijk door te kunnen voeren, zullen politici eerst de nodige impasses moeten doorbreken.