Het spotje, dat door beelden en klanken verwees naar de Tweede Wereldoorlog en de holocaust, riep bij nader inzien „te veel negatieve gevoelens op”, verklaren de liberalen. Het zou worden uitgezonden op veertien regionale televisiezenders.

Het twintig seconden durende filmpje begint met beelden van de jodenvervolging, gevolgd door beelden van Srebrenica en van de terreuraanslagen in Madrid. „Hiermee willen we laten zien dat het niet om niks gaat. Europa is niet voor de grap opgezet, maar voor vrede, welvaart en veiligheid”, zei Maaten vrijdag eerder op de dag. Maar twee uur na de presentatie keek hij er anders tegenaan.

VVD-kamerlid Van Baalen noemt de reclamespot een uitglijder van de eerste orde. „Ik wil een campagne op basis van feiten en niet op basis van valse emoties.”

Ook premier Balkenende is blij dat het spotje is ingetrokken, omdat de vorm de aandacht had afgeleid van de inhoudelijke boodschap over de grondwet. „Bang maken is niet verstandig”, aldus de premier. Balkenende verduidelijkte in zijn wekelijkse persconferentie dat het kabinet de grondwet niet zal ratificeren als de Tweede Kamer dat -na een nee bij het referendum- niet toestaat. „Nee is nee. Een kabinet kan nooit verder springen dan het parlement toelaat”, verklaarde de premier.

Hij reageerde op een peiling die uitwijst dat veel Nederlanders denken dat het kabinet zich niet veel zal aantrekken van de uitslag van het referendum 1 juni.

Als de volksraadpleging nu gehouden zou worden, zou 63 procent tegen stemmen en 37 procent voor, stelt de Europese Barometer van Interview-NSS en het televisieprogramma Nova. Net als in de peiling donderdag van TNS NIPO nemen ook bij Interview-NSS de tegenstanders een fikse voorsprong.

Doordat ook in Frankrijk de tegenstanders aan de winnende hand lijken, stijgt in heel Europa de spanning rond de referenda over de grondwet. Een Frans nee betekent het einde van de Europese grondwet, zei premier Juncker van Luxemburg, momenteel EU-voorzitter, vrijdag in een interview met de Belgische krant De Standaard.

Geen van de Europese lidstaten heeft volgens de Luxemburgse premier zin om opnieuw over de grondwet te onderhandelen als Frankrijk of een andere lidstaat nee zegt. „Waarover zouden we onderhandelen? Er is helemaal geen eensgezindheid in het neekamp. En ik heb geen plan B.” Volgens Europese Commissie-voorzitter Barrosso zullen landen buiten Europa op de EU neer gaan zien als de Unie het intern niet eens kan worden.