Buitenland

„Geen burgerslachtoffers in Andizjan”

Het volksoproer in Oezbekistan heeft volgens de autoriteiten in de voormalige sovjetrepubliek aan 169 opstandelingen en leden van de ordetroepen het leven gekost. Onder de doden zijn geen burgers, zei procureur-generaal Rashid Kadyrov dinsdag.

ANP/AFP/RTR
17 May 2005 20:01Gewijzigd op 14 November 2020 02:33

Ooggetuigen en oppositiegroeperingen houden echter vol dat bij de opstand sinds vrijdag honderden doden zijn gevallen, onder wie juist veel burgers.

Uit de oostelijke stad Andizjan, waar veiligheidstroepen vrijdag hardhandig optraden tegen een massademonstratie, komen nog altijd zeer tegenstrijdige berichten. Veiligheidsdiensten hebben de stad hermetisch afgesloten. De weinige verslaggevers die zich toegang hebben weten te verschaffen tot de belegerde stad, worden weggehouden bij ziekenhuizen en mortuaria. Daardoor is nog altijd volstrekt onduidelijk hoeveel doden er in de stad zijn gevallen.

Inwoners spreken van een massaslachting, waarbij militairen in het wilde weg schoten op vreedzame demonstranten. „Ze schoten ons af als konijnen, joegen ons op en maakten ons af als honden in zijstraatjes en steegjes, aldus een ooggetuige tegen het Britse persbureau Reuters. Een Oezbeekse oppositiegroep zei dinsdag dat zeker 745 mensen het bloedbad niet hebben overleefd, van wie er velen in massagraven zouden zijn beland.

Rond Andizjan werd dinsdag opnieuw geschoten. Militairen namen bij de grens met Kirgizië vluchtelingen onder vuur die een goed heenkomen zochten na het bloedbad van het afgelopen weekeinde. Daarbij zijn volgens Oezbeekse media opnieuw doden gevallen.

Na de Verenigde Staten en de Europese Unie heeft dinsdag ook Rusland gezegd te betreuren dat bij de ongeregeldheden in Oezbekistan kennelijk honderden burgers zijn omgekomen. Minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov legde de schuld echter volledig bij islamitische rebellen. Het leger en de autoritaire president Islam Karimov treft geen blaam, aldus de Russische bewindsman.

Volgens Lavrov zijn er aanwijzingen dat opstandelingen burgers hebben gebruikt als menselijk schild. Hij benadrukte dat in Oezbekistan geen sprake is van een vreedzame, democratische revolutie, zoals eerder in Kirgizië, Oekraïne en Georgië. Daarmee steunt Moskou de lezing van Tasjkent, dat islamitische fundamentalisten de schuld geeft van het bloedvergieten.

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International wil een onafhankelijke onderzoek naar het bloedbad in Andizjan. Amnesty zei geschrokken te zijn van het geweld dat de regering heeft ingezet tegen protesterende burgers. De organisatie vreest dat het regime in het Centraal-Aziatische land de gebeurtenissen van de afgelopen dagen zal aangrijpen om nog harder op te treden tegen iedere vorm van oppositie.

De opstand in Oezbekistan kwam niet als een verrassing. Veertien jaar na het uiteenvallen van de Sowjet-Unie is er nog altijd sprake van wijdverbreide armoede in het met strakke hand geregeerde land. Dat geldt in het bijzonder voor dichtbevolkte oosten, dat kampt met een torenhoge werkloosheid.

De oostelijke Fergana-vallei, waarin Andizjan ligt, heeft zich mede daardoor de afgelopen jaren ontwikkeld tot een vruchtbare voedingsbodem voor radicalere moslimgroepen, die de islam mede tot inzet hebben gemaakt van de strijd tegen de seculiere dictator Karimov. Volgens kenners speelt democratisering echter nog altijd de belangrijkste rol in die strijd.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer