Toenadering Tokio en Peking na excuus Japan
De sinds enkele weken sterk verslechterde relatie tussen de Aziatische grootmachten Japan en China lijkt sinds vrijdag het dieptepunt voorbij. De Japanse premier Junichiro Koizumi herhaalde tijdens een internationale top in Indonesië dat Tokio „diep berouw” heeft over zijn bloedige verleden als kolonisator en agressor in Azië.
„In het verleden heeft Japan door zijn koloniale overheersing en agressie enorme schade en leed berokkend aan de bevolking van vele landen, vooral die van Aziatische landen”, zei Koizumi. „Japan ziet deze feiten uit de geschiedenis in een geest van nederigheid onder ogen.”
Het excuus van de Japanse premier ging niet verder dan wat Japanse leiders voorheen hebben gezegd. Maar dat hij het zei bij de opening van de conferentie in Jakarta was duidelijk bedoeld om de ruzie met China over de manier waarop Japan met zijn verleden omgaat, te sussen.
De Chinese president Hu Jintao ging in zijn toespraak niet op de woorden van Koizumi in.
Als teken van verzoening zullen volgens een Japanse regeringsbron de Chinese president Hu Jintao en Koizumi elkaar zaterdagmiddag treffen in de marge van de Aziatisch-Afrikaanse top in Jakarta. China heeft dit onderhoud vrijdagavond overigens niet bevestigd.
Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken liet weten blij te zijn met de excuses van de Japanse premier. „We verwelkomen de houding van Koizumi”, aldus een woordvoeder van het ministerie.
Wel sprak Buitenlandse Zaken zijn „sterke misnoegen” uit over een eerbetoon dat enkele tientallen Japanse parlementsleden gisteren eerder op de dag bij het oorlogsmonument Yasukuni brachten aan de 2,5 miljoen Japanse oorlogsdoden, onder wie ook veroordeelde en geëxecuteerde oorlogsmisdadigers. Het ministerie riep Japan in de „huidige ernstige situatie” op tot daden die „bevorderlijker zijn voor de verbetering en ontwikkeling van de Chinees-Japanse betrekkingen.”
Volgens het Japanse persbureau Kyodo heeft ook de Chinese man in de straat verheugd gereageerd op Koizumi’s excuses. Wel zeiden veel Chinezen nu ook concrete maatregelen te verwachten waar China beter van wordt.
In verschillende grote Chinese steden zijn deze maand felle anti-Japanse protesten uitgebroken nadat Tokio een nieuw leerboek voor het geschiedenisonderwijs had goedgekeurd waarin de Japanse wreedheden tijdens de bezetting van delen van China in de Tweede Wereldoorlog worden verbloemd. De protesten richtten zich ook tegen de Japanse campagne om een permanente zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties te krijgen. Voorts hebben Japan en China ruzie over gasboringen in omstreden wateren.
