Het CDA wil dat Fortuyn expliciet uitspreekt dat hij alle godsdiensten respecteert. Besprekingen over samenwerking in een coalitie zullen anders „heel moeilijk” worden, meent Balkenende, die zich er overigens nauwlettend voor blijft hoeden Fortuyn als coalitiepartner uit te sluiten.

Het gaat de CDA-leider niet in de eerste plaats om de precieze formulering, maar om de ideeën die erachter steken. „In het boek van Fortuyn, ”De puinhopen van acht jaar paars”, staan allerlei passages die duidelijk maken wat hij met ”achterlijk” of ”achterlopend” bedoelt. Die passages heeft hij niet teruggenomen. Dat stelt mij allerminst gerust.”

GroenLinks-leider Rosenmöller reageerde donderdag in Den Bosch scherp op het „bizarre woordenspel” tussen het CDA en de Lijst Pim Fortuyn. „De openbare onderhandelingen over een rechts kabinet zijn een gênante vertoning. Natuurlijk neemt Fortuyn dit niet terug. Hij vindt dit al meer dan tien jaar. Laat Balkenende niet in Fortuyns fuik zwemmen.”

Ook uit zijn eigen achterban zou de CDA-leider de laatste weken kritiek hebben gekregen op wat sommigen noemen „het flirten met Pim Fortuyn.” Mede door die kritiek zou Balkenende deze week meer afstand hebben genomen tot de politieke nieuwkomer, schrijft de Volkskrant vrijdagmorgen. Zo verweet hij Fortuyn deze week „een jojobeleid ten aanzien van WAO en JSF.” Daarna pakte hij de Rotterdamse professor aan op diens opvatting over de islam.

CDA-kamerlid Verburg ontkent dat haar lijsttrekker een ommezwaai maakt. „Het is bewuste strategie. De echte harde campagne, de eindstrijd is nu begonnen.”