Erdogan wil debat over Armeense genocide
De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan heeft woensdag opgeroepen tot een „open debat” over de volkerenmoord door de Turken op Armeniërs aan het begin van de 20e eeuw. De Armeense gemeenschap in Nederland plaatst „vraagtekens” bij de oproep.
Erdogan zei tegen leden van zijn Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling dat Turkije niet bang is voor zijn geschiedenis. Hij wil dan ook gezamenlijke Turks-Armeense commissie instellen die nader historisch onderzoek naar de genocide doet.
Erdogan deed zijn uitlatingen kort voordat Armeniërs in heel de wereld herdenken dat de uiterst wreed uitgevoerde poging tot volkerenmoord in het Ottomaanse Rijk op 24 april 1915 begon met de moord op prominente Armeniërs in Istanbul, destijds de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk. De meeste Armeniërs in dat rijk overleefden de etnische zuiveringen niet.
Na de ineenstorting van het rijk nam de Turkse republiek vrijwel als dogma aan dat er geen volkerenmoord op Armeniërs was gepleegd. Het werd als verraad gezien dat zelfs maar te suggereren.
De volkerenmoord op Armeniërs in het Ottomaanse Rijk was de eerste genocide van de twintigste eeuw. De meeste massaslachtingen en deportaties hadden plaats vanaf 24 april 1915 tot aan het einde van dat jaar. Volgens schattingen kwamen tussen eenderde en driekwart van alle Armeniërs in het rijk om het leven. Armeniers spreken van zeker 1,3 miljoen doden. Turkije houdt het op 300.000.
De Federatie van Armeense Organisaties in Nederland liet donderdag weten nog „veel vraagtekens” bij de oproep te hebben. „Door een „open debat” aan te kondigen, wordt de indruk gewekt dat de genocide niet langer wordt ontkend.” De Armeniërs stellen in een verklaring dat de „uitspraak moet worden gezien als poging om de aandacht af te leiden van de 90-jarige herdenking van de Armeense genocide en van de beschuldigende vinger die internationaal gezien naar Turkije wijst wegens het stelselmatig ontkennen van deze zwarte periode uit de geschiedenis.”
Voor veel landen, waaronder Frankrijk en Nederland, is de erkenning van de genocide een voorwaarde om met Turkije te onderhandelen over het lidmaatschap van de Europese Unie.
„Minister Bot heeft onlangs de Kamer nog verzekerd dat de Armenië-resolutie -waarmee hij de motie van Rouvoet bedoelt, waarmee de Armeense genocide door Nederland is erkend- de volle aandacht van de regering blijft houden en dat dit punt regelmatig in herinnering wordt geroepen bij de Turkse autoriteiten.”