China, dat al ruzie met Japan heeft over een omstreden Japans geschiedenisboek, reageerde zeer ontstemd en noemde de aankondiging van Tokyo een „ernstige provocatie” die roept om „nadere stappen.”

De Japanse premier heeft ontkend de Chinezen te willen uitdagen. Hij zegt juist „samenwerking” te zoeken met de Volksrepubliek. Beide landen hebben voor hun omvangrijke economische activiteiten dringend energie nodig.

Anti-Japanse demonstraties in China naar aanleiding van een schoolboek waarin Japan volgens China zijn oorlogsmisdaden verdoezelt, zijn afgelopen week op verschillende plaatsen uit de hand gelopen. Japan heeft gevraagd om excuses en vergoeding van de schade die is aangericht bij de Japanse ambassade en bij Japanse bedrijven, maar China heeft daar niet op gereageerd.

De Japanse premier Junichiro Koizumi zei gisteren dat het besluit over de gasboringen een simpele procedurekwestie is en niets te maken heeft met de ruzie over het Japanse oorlogsverleden.

Het territoriale geschil over de Oost-Chinese Zee houdt de twee landen al sinds enkele maanden bezig. Japan heeft herhaaldelijk protest aangetekend tegen exploratie van de gasvelden door China. Volgens Tokyo komt China daarmee binnen de Japanse economische zone. Peking ontkent dat en weigert de boringen te staken of de gegevens ervan met Japan te delen.

De spanningen tussen de twee landen dreigen nu de mogelijke permanente zetel in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties voor Japan in gevaar te brengen.

China kan de hervormingen die nodig zijn voor een permanente Japanse zetel dwarsbomen omdat het vetorecht heeft in de Veiligheidsraad. De Chinese premier Wen Jiabao zei dinsdag dat de kans bestaat dat China tegen een grotere internationale rol voor Japan zal stemmen. „Alleen een land dat de geschiedenis respecteert, er verantwoordelijkheid voor neemt en het vertrouwen van de mensen in Azië en de wereld kan winnen, kan meer verantwoordelijkheden aan in de internationale gemeenschap”, zei Wen.

De Japanse minister van Handel had vorige week al aangekondigd dat Japan de boringen zou gaan uitvoeren. Hij zei dat die even ten oosten van de -door China betwiste- zeegrens tussen de twee landen zullen worden uitgevoerd, dicht bij de belangrijkste boorinstallaties van China.