Het winstcijfer van Ahold kleurde in 2004 dieprood. Het concern moest over die periode een verlies van 443 miljoen euro in de boeken opnemen, vooral veroorzaakt door afboekingen en een zwakke dollar. Verder draaide het Amerikaanse onderdeel Stop en Shop/Giant Landover stroef. Ahold maakte in januari al een omzetdaling bekend van 7,3 procent tot 52 miljard euro.

Toch is topman Anders Moberg niet ontevreden. „We hebben veel bereikt. We legden een fundering voor de toekomst. Daarom noemen we 2004 een overgangsjaar in onze Road to Recovery.” Ahold zette deze weg naar herstel in na de boekhoudfraude die het concern in 2003 aan de rand van de afgrond bracht.

Het verlies weerspiegelt de gevolgen van de fraude. Vorig jaar had vooral een affaire bij de Zweedse supermarktketen ICA een forse impact op het resultaat. Er was een boekverlies van 582 miljoen euro. Bij ICA werden ruim twee jaar geleden geheime afspraken ontdekt, waaruit bleek dat Ahold niet de volledige zeggenschap had over de onderneming.

Ahold weet inmiddels steeds meer juridische tegenstanders van zich af te schudden. Het concern schikte met verzekeraars, justitie in Nederland en met de Amerikaanse beurstoezichthouder SEC. Verder rondde Ahold een conflict binnen de ICA-keten af en kreeg het concern enkel een berisping van de beurs in Amsterdam.

Het concern moet alleen nog een schikking treffen met boze aandeelhouders, een zaak met de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam afhandelen en afwachten of justitie in de Verenigde Staten Ahold en dochter US Foodservice aanpakt.

Nu het verleden steeds minder aandacht opeist, kan de raad van bestuur zich meer richten op de toekomst. De eerste lichtpuntjes zijn al zichtbaar. Zo schrijft US Foodservice, voor de aftrek van bijzondere posten, weer zwarte cijfers. Of, in de woorden van Moberg: „Foodservice is back in black.”

Dit bedrijf was de spil in het geknoei met inkoopkortingen waardoor Ahold de winst over enkele jaren met 880 miljoen dollar moest bijstellen. De 29.000 werknemers van deze Amerikaanse dochter hebben in 2004 een opleiding gekregen om fraude in de toekomst te voorkomen.

Overigens doen geruchten de ronde dat Ahold dit bedrijfsonderdeel op wil lappen om het daarna te verkopen. Moberg wil nog niet op de zaken vooruitlopen. „Eind 2003 zeiden we dat US Foodservice twee jaar de tijd krijgt om verbeteringen te laten zien. Pas dan nemen we een beslissing. Op dit moment leren we zelfs erg veel van onze Amerikaanse collega’s.”

Albert Heijn ontpopt zich steeds nadrukkelijker als winnaar van de prijzenoorlog in de Nederlandse supermarkt. De keten wist de omzet met 1 procent te verhogen. „Terwijl prijzen daalden, steeg de winstgevendheid. Klanten komen terug en ze waarderen onze prijs, kwaliteit en service.” Het marktaandeel van de Zaanse grootgrutter steeg met 0,2 procent tot 26,9 procent.

Met dit resultaat neemt Albert Heijn verder afstand van concurrent Laurus. Het moederbedrijf van ketens als Super de Boer, Konmar en Edah maakte eerder deze maand dalende omzetten en groeiende verliezen bekend. Topman Dick Boer van Albert Heijn is dik tevreden. „De karren zijn voller. Hierdoor kunnen we de prijsverlagingen goedmaken.”

Toch is de strijd nog niet ten einde. „Uit cijfers van onderzoeksbureau GfK blijkt dat de consument ons steeds goedkoper inschat, maar het prijsbeeld moet nog verder verbeteren. Door promotieacties willen we consumenten overtuigen dat Albert Heijn de concurrentie op prijs verslaat.” Over nieuwe prijsverlagingen doet Boer geen mededelingen. Inmiddels zijn 7000 artikelen in prijs verlaagd.

Unilever beschuldigt Albert Heijn van imitatie van merkproducten en stapte naar de rechter. Boer vindt de rechtsgang van de leverancier „een beetje overdreven. Ruzie over huismerken is van alle tijden. Dat is logisch. Bij koffie hoort een rode kleur, daarom krijgt de verpakking van ons huismerk ook die tint. Dat is de marktstandaard. We zijn nog met elkaar in gesprek, wellicht is een rechtszaak niet eens nodig.”

Zelf is de topman van mening dat er voldoende verschil is tussen een pot pindakaas van Albert Heijn en het product van Calvé. „Op allebei de wikkels staan noten, maar mijn vrouw komt altijd met de AH-variant thuis. Ze vergist zich nooit, al moet ik toegeven dat zij een fan is van Albert Heijn.”