Voorwaardelijke straf en taakstraf om handel in antibraakmiddelen
Psycholoog Wim van Dijk (80) hoeft niet de gevangenis in voor het verstrekken van antibraakmiddelen zonder vergunning. Hij heeft van de rechtbank in Den Bosch wel een voorwaardelijke celstraf gekregen van zes maanden voor het overtreden van de geneesmiddelenwet. Ook krijgt hij een taakstraf van 40 uur. De straf valt lager uit dan de eis: het Openbaar Ministerie (OM) had een celstraf van een jaar geëist, waarvan de helft voorwaardelijk.
Van Dijk leverde de antibraakmiddelen samen met het dodelijke ‘middel X’ aan 213 mensen. Dat middel is op zichzelf legaal. Anders dan in eerdere rechtszaken over middel X, had het OM in deze zaak geen aanwijzingen dat de middelen daadwerkelijk zijn gebruikt voor zelfdoding. Geen enkel geval van zelfdoding is tot dusver in verband gebracht met leveringen door de psycholoog.
Van Dijk heeft nergens bijgehouden aan wie hij het middel precies heeft verstrekt. Hij ontmoette mensen die het spul via hem kregen persoonlijk bij hem thuis en noteerde hun volledige namen niet.
Hoewel de rechtbank een lagere straf oplegt dan het OM wilde, zijn de rechters het met het OM eens dat Van Dijk het geneesmiddel heeft verstrekt „als essentieel onderdeel van een set met middel X, bedoeld voor zelfdoding.” Daarmee is de zaak „onlosmakelijk verbonden” met het verschaffen van hulp bij zelfdoding”. Die context heeft de rechtbank meegenomen in de strafmaat, maakte de voorzitter van de rechtbank duidelijk.
Of hulp bij zelfdoding wel of niet geoorloofd is, is aan de wetgever, benadrukt de rechtbank. De rechters verwijten de psycholoog ook onzorgvuldigheid. De rechtbankvoorzitter noemde diverse risico’s die zijn verbonden aan het leveren van het dodelijke poeder: psychisch kwetsbare personen zouden het in een opwelling kunnen innemen, er kunnen ongelukken mee gebeuren en het kan ook worden gebruikt „om niet het eigen leven, maar andermans leven te beëindigen”. Dat Van Dijk een persoonlijk gesprek voerde met mensen aan wie hij leverde, is voor de rechtbank niet voldoende. De man is niet specifiek voor dit soort gesprekken opgeleid en hij is „lichtzinnig omgesprongen met de risico’s”.
Van Dijk zegt dat hij niet van plan is om nogmaals middel X aan anderen te verstrekken. Hij wil alleen nog door een wetsvoorstel verandering brengen. „Mensen moeten in staat worden gesteld om waardig te sterven in eigen regie. Die strijd gaat door”, zei hij.