Tegelijkertijd adviseerde Alonso zijn landgenoten op hun hoede te blijven. „We moeten er rekening mee houden dat dit terrorisme ons op elk moment opnieuw kan treffen."

De minister erkende dat aan het onderzoek naar de aanslagen op vier forensentreinen in Madrid nog “losse eindjes” zitten. Het team van onderzoeksrechter Del Olmo van de Audiencia Nacional, het speciale gerechtshof in Madrid, zit nog met een aantal vragen. Onder meer over de identiteit van de grote organisator van de aanslagen. Bovendien is een handjevol personen dat wordt verdacht van directe betrokkenheid bij de acties nog voortvluchtig en worden nog steeds nieuwe verdachten opgepakt. Dinsdag is opnieuw een Marokkaan aangehouden die betrokken zou zijn geweest bij de dodelijke bomaanslagen.

Van de ruim zeventig verdachten die de Spaanse politie en geheime dienst CNI tot dusver arresteerden, zitten er 22 in Spanje in voorarrrest en enkele anderen in buitenlandse gevangenissen. Bijna alle verdachten zijn radicale moslims. De meesten komen uit Marokko.

Onder de gedetineerden zijn twee Spanjaarden. Zij zouden betrokken zijn geweest bij de diefstal van explosieven uit een mijn in de noordelijke regio Asturië en dit materiaal aan de terroristen hebben geleverd.

Zes vermoedelijke deelnemers aan de terreuracties pleegden zelfmoord in een flat in Madrid toen ze kort na de aanslagen door de politie werden belaagd. Een van de zelfmoordenaars was Serhane Ben Abdelmajid Fakhet, bijgenaamd de ’Tunesiër’, die bij de Spaanse politie te boek staat als leider van de Madrileense terreurcel die de aanslagen uitvoerde.

Totnutoe is slechts een persoon veroordeeld. Een minderjarige Spanjaard kreeg in november zes jaar opsluiting in een jeugdinrichting opgelegd voor diefstal en vervoer van explosieven. Bronnen bij Spaanse justitie verwachten dat het megaproces tegen de andere verdachten van de aanslagen komend najaar begint.

De krant El País publiceerde vorige week een schematisch overzicht van verdachten, dat de onderzoekers naar de aanslagen hanteren. In dit schema komt Abu Duhan al–Afghani naar voren als de grote organisator. Al–Afghani presenteerde zich kort na de aanslagen op een videoband als de militaire leider in Europa van het terreurnetwerk al–Qaeda. Hij stelde dat de Spanje het doelwit van de aanslagen was, omdat de toenmalige centrumrechtse regering van José María Aznar zich vierkant achter de interventie in Irak had geschaard.

Voor de Spaanse geheime dienst is de werkelijke identiteit van Abu Duhan al–Afghani nog een mysterie. Politie en geheime dienst sluiten niet uit dat het om de Marokkaan Youssef Belhadj gaat, die in België vastzit. Spanje heeft België om de uitlevering van Belhadj gevraagd, die banden zou hebben met de Marokkaanse Islamitische Strijdgroep (GICM). Die groep had de hand in de aanslagen in Casablanca in mei 2003, die 45 levens eisten.

Bij speculaties over de identiteit van al–Afghani zijn ook de namen van de Syriër Mustafa Setmarian Nasar en de Marokkaan Amer Azizi gevallen. Setmarian Nasar zou tot de val van de Taliban in Afghanistan opleidingskampen van Osama bin Laden hebben geleid. De Verenigde Staten hebben een beloning van 5 miljoen dollar in het vooruitzicht gesteld voor de tip die leidt tot de arrestatie van de Syriër, die vermoedelijk in Irak zit.

Ook Azizi is spoorloos. De Spaanse rechter Garzón klaagde hem vorig jaar aan voor zijn rol in de aanslagen van 11 september 2001 in de Verenigde Staten. Azizi verliet Spanje in november 2001, nadat daar enkele al–Qaedaverdachten waren opgepakt.