Brancheorganisatie Cumela luidde eerder deze maand de noodklok. Bijna 70 procent van de medewerkers die bermen en sloten onderhouden langs openbare wegen, krijgt te maken met agressief gedrag van weggebruikers. Dat zijn scheldkanonnades, het opsteken van een middelvinger en zelfs fysiek geweld. Cumela vindt dat onacceptabel en roept op tot meer respect voor deze wegwerkers.

Voorzitter Carolien van Vliet van Cumela geeft aan dat het probleem de laatste vijf jaar is toegenomen. „Vooral automobilisten en fietsers vertonen agressief gedrag. Maar ook omwonenden vormen een opvallende groep die soms geweld gebruikt tegen onze mensen. Meer dan de helft van de medewerkers is daadwerkelijk in gevaar gebracht door automobilisten die hen afsnijden.”

„Meer dan de helft van de medewerkers is daadwerkelijk in gevaar geweest door gedrag automobilisten” - Carolien van Vliet, Cumela

De brancheorganisatie wijst er op dat de werkzaamheden aan bermen en sloten belangrijk zijn voor de verkeersveiligheid en een goede waterafvoer. „Weggebruikers klagen vaak over te hoog bermgras. Onze mensen zorgen juist voor een betere zichtbaarheid. Het is werk dat gedaan moet worden.”

Korte lontjes

Terwijl Naafs met zijn tractor over de smalle binnenweg in de buurt van Eerbeek rijdt en de klepelmaaier zijn werk doet, houdt hij tegelijkertijd zijn beide buitenspiegels in de gaten. Sluipverkeer maakt ’s morgens tijdens de spits graag gebruik van deze route. Automobilisten hebben dan haast en de lontjes zijn de laatste jaren een stuk korter geworden. Fysiek geweld heeft Naafs in de achttien jaar dat hij voor Van Mourik werkt, nog niet meegemaakt. „Wel agressief rijgedrag. Je merkt al hoe de stemming van de bestuurder is, als er in de verte een auto aankomt.”

De tractorchauffeur kan niet voor ieder voertuig direct aan de kant gaan. „Dan kost het werk nog meer tijd. Met een wat langere giek sta je midden op de weg en dan is passeren op een smalle weg niet mogelijk. Ja, soms moeten de mensen dan even wachten. En dan steken ze in het voorbijgaan weleens de middelvinger omhoog. Het voordeel van een cabine is dat je ze niet hoort schelden.”

Verkeersdeelnemers waarvan de tractorchauffeur relatief veel last heeft, zijn wielrenners. „Zij rijden vaak in grote groepen en ze stoppen ook niet. Ze proberen dan links en rechts de machine te omzeilen en fietsen dan zelfs onder de giek door. Levensgevaarlijk. Als ik bezig ben, heb ik dat niet altijd in de gaten. E-bikes zijn ook sneller bij je dan je denkt. Ik sta ’s morgens om vijf uur op en doe hier ook maar gewoon mijn werk. Het verkeer heeft daar met name in de ochtenduren geen boodschap aan. Toeteren is de norm geworden. Ik merk wel dat mensen na de spits wat relaxter zijn. Vrouwen hebben vaak meer geduld dan mannen.”

Cultuuromslag

Koen Spee is mede-eigenaar van ”Van Mourik Beekbergen, grondverzet en cultuurtechniek”, en de werkgever van Naafs. Ook hij signaleert de laatste jaren een cultuuromslag in het verkeer. „Op kantoor worden we wel eens gebeld door boze mensen: ik zit achter een tractor van jullie; laat hem eens aan de kant gaan… Uit het oogpunt van duurzaamheid hebben we ’s avonds een keer een voertuig in het zicht van een woning laten staan om extra reiskilometers te vermijden. Vervolgens werden we gebeld door een boze bewoner die vond dat zijn uitzicht beperkt werd.”

Het afsluiten van een weg met een verkeersbord of dranghek helpt niet. Spee legt uit: „Mensen rijden dan toch door en kijken of ze erlangs kunnen. Voor onze medewerkers geeft zo’n afzetting dan een vals gevoel van veiligheid. Enige oplossing zou een verkeersregelaar of fysieke afsluiting met betonblokken zijn. Je ziet dat agressie vooral afkomstig is van verkeersdeelnemers die geen binding hebben met de omgeving, zoals sluipverkeer. Maar met name de mentaliteit is de laatste jaren veranderd.”

En de oplossing voor ongeduldige bestuurders? „Gewoon een paar minuten eerder van huis gaan. Als je binnendoor rijdt, weet je dat je met landbouwverkeer te maken kunt krijgen.”