Kabinet in gesprek over miljoenennota en mogelijke bezuinigingen
Gaat het kabinet bezuinigen en, zo ja, waarop precies? Deze vragen komen ter tafel als premier Dick Schoof woensdag zijn kabinetsleden ontvangt in het Catshuis voor de eerste begrotingsraad. Dan beginnen de onderhandelingen over de miljoenennota die op Prinsjesdag wordt gepresenteerd. Het begrotingstekort blijft in 2025 weliswaar onder de in Europa afgesproken grens, maar komt daar volgens het Centraal Planbureau (CPB) wel steeds dichterbij.
Dat tekort loopt volgend jaar op tot 2,6 procent van de economie (bruto binnenlands product), maakte het CPB afgelopen vrijdag bekend. Deze verwachting is gunstiger dan de 2,8 procent waar de cijferaars eerder rekening mee hielden, maar ligt nog steeds in de buurt van het in Europa afgesproken maximum van 3 procent.
Schoof is „niet negatief” over de cijfers, maar zegt „ook geen dansje” te doen. De premier is het eens met de vaststelling van het CPB dat „inkomsten en uitgaven niet in evenwicht met elkaar zijn” en erkent dat bijsturen nodig is op de lange termijn. Tijdens de gesprekken moet blijken hoe snel het kabinet daarmee wil beginnen.
De cijfers zijn in elk geval aanleiding voor minister van Financiën Eelco Heinen om over te schakelen op de zuinige stand. Voor nieuw beleid stelt hij geen geld beschikbaar. Op bezuinigingen wil hij nog niet vooruitlopen, al sluit hij die niet uit. De bewindsman wijst daarbij ook steevast op de afspraken die hierover zijn gemaakt in het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. Daarin staat dat het kabinet als eerste kijkt naar bezuinigen als het begrotingstekort boven de in Europa afgesproken grens dreigt uit te komen.
Extra uitgaven moeten bovendien „gedekt” worden, zei Heinen vorige week voor aanvang van de ministerraad. Hij doelt daarmee op meerdere financiële tegenvallers die samen tot in de miljarden optellen. Het kabinet moet bijvoorbeeld geld terugbetalen na rechterlijke uitspraken over box 3, de verkoop van de Duitse tak van staatsbedrijf TenneT is mislukt en gedupeerde ouders in het toeslagenschandaal krijgen meer compensatie.
Schoof voorziet een begrotingsbespreking tussen de ministers die „nog best wel stevig” wordt. Onderwijsminister Eppo Bruins heeft al laten weten dat op zijn departement „niet veel te halen valt”, ook omdat hier al wordt bezuinigd. Defensieminister Ruben Brekelmans wil hoe dan ook vasthouden aan de investeringen in defensie, zodat Nederland zich houdt aan de afspraken in het militaire bondgenootschap NAVO.