Twijfel over terugtrekken troepen door Syrië
De Syrische regering heeft woensdag geweigerd openlijk commentaar te geven op de belofte van president Bashar Assad om binnen enkele maanden alle Syrische troepen terug te trekken uit Libanon. Assad deed zijn belofte in een interview met het Amerikaanse weekblad Time deze week.
Een Syrische regeringsfunctionaris, die sprak op voorwaarde van anonimiteit, zei het uiterst twijfelachtig te vinden of de troepen binnen afzienbare tijd uit Libanon worden teruggetrokken. Volgens hem moet iedere terugtrekking plaatsvinden op basis van het Akkoord van Taif, waarmee in 1989 een einde kwam aan de Libanese burgeroorlog. Dat akkoord roept op tot een terugtrekking van de Syrische troepen naar het oostelijk deel van het Libanon. Over een algehele terugtrekking moet vervolgens onderhandeld worden.
Syrië beloofde afgelopen week zijn troepen al terug te trekken naar de Bekaavallei, nabij de Syrische grens. Er zijn echter nog geen Syrische troepenbewegingen in Libanon waargenomen.
De Libanese oppositieleider Walid Jumblatt was voorzichtig optimistisch over de belofte van Assad. „Het is een mooi gebaar, maar ”binnen enkele maanden” is erg vaag; wij hebben een duidelijk tijdschema nodig”, zei hij. „Weet je wat het is met ”enkele maanden”: tijd is een ontzettend vaag begrip in het Midden-Oosten, eigenlijk bestaat hij niet eens.”
Libanese oppositieleiders lieten woensdag een verklaring uitgaan waarin ze de volledige terugtrekking eisen van de ongeveer 15.000 Syrische soldaten en geheim agenten. Ze riepen Assad ertoe op de terugtrekking officieel aan te kondigen. Ook eisen ze het onmiddellijke aftreden van de chefs van de Libanese veiligheidsdienst. De oppositie houdt hen medeverantwoordelijk voor de moord op oud-premier Rafiq Hariri.
De diplomatieke druk op Syrië loopt steeds verder op. Woensdag voegde de Britse premier Tony Blair zich bij het groeiende front buitenlandse bewindslieden dat eist dat Syrië resolutie 1559 van de Verenigde Naties opvolgt. Die resolutie roept Syrië, in tegenstelling tot het Taif-akkoord, wel op tot algehele terugtrekking.
Blair zei dat Syrië zich moet realiseren dat de ogen van de gehele wereld nu op Libanon gericht zijn en dat het zich aan bepaalde internationale verplichtingen moet houden. De kritiek van de Britse premier klonk mild, maar was toch opmerkelijk. Groot-Brittannië probeert al jaren betere betrekkingen met Syrië op te bouwen en president Assad wordt door Londen beschouwd als een hervormer. Twee jaar geleden bracht Assad zelfs een bezoek aan Blairs kantoor op Downing Street en aan Buckingham Palace.
Washington bezigt een fermere toon tegen Syrië. De regering van president George Bush wil dat de Syrische militairen Libanon onmiddellijk verlaten en dat de Syrische regering zich niet meer mengt in de Libanese politiek. Daarnaast heeft de Amerikaanse regering Syrië beschuldigd van betrokkenheid bij een zelfmoordaanslag in Tel Aviv vorige week, waarbij vijf Israëliërs en de dader omkwamen. Volgens Israël en de VS is de aanslag beraamd door de in Syrië gevestigde top van de terreurgroep Islamitische Jihad.
Behalve de VS en Groot-Brittannië hebben Frankrijk, Saudi-Arabië en Egypte Syrië ertoe opgeroepen de VN-resolutie te respecteren. Ook Rusland heeft zich geschaard achter de internationale oproep aan Syrië om zijn leger uit Libanon terug te trekken. Moskou maakt daarbij wel het voorbehoud dat die stap heel voorzichtig moet worden genomen. De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergei Lavrov, zei dat in een woensdagavond uitgezonden interview met de BBC.
Lavrov zei dat de terugtrekking volgens resolutie 1559 van de VN-Veiligheidsraad is vereist, maar dat voorzichtigheid is geboden. „We moeten er allemaal voor zorgen dat deze terugtrekking het wankele evenwicht in Libanon niet verstoort. Het is een heel moeilijk land, met een ingewikkelde machtsstructuur op etnisch en religieus gebied ”, aldus Lavrov.