Het staat in heel veel arbeidsovereenkomsten van voor 2010: de overeenkomst eindigt van rechtswege op de laatste dag van de maand waarin de werknemer 65 jaar wordt. Het bereiken van die leeftijd was tientallen jaren lang iconisch: het was de onwrikbare pensioendatum.

Het was niet zo dat het grootste deel van de werknemers doorwerkte tot 65. In mijn tienerjaren en ook daarna nog gingen de meeste mensen op hun 59^e of 60^e met de VUT, de vervroegde uittreding. Daar werd in groten getale gebruik van gemaakt. Maar dan was je niet met pensioen! Gepensioneerd was je pas op je 65^e, als je AOW inging. Mocht het dienstverband op dat moment nog bestaan, dan was toch wel het punt bereikt waarop het zou moeten eindigen.

Vandaar dat die 65 jaar vroeger in veel cao’s stond en vandaag de dag nog in oude arbeidsovereenkomsten. Zo ook bij Sjors. Maar wat moet je nu met die datum? Geldt die nog steeds, of moet je voor 65 lezen: ingang AOW? Moet Sjors bang zijn dat hij op zijn 65^e zijn baan kwijt is, terwijl hij dan nog twee jaar naar zijn AOW moet overbruggen?

Een bepaling in de arbeidsovereenkomst die zegt dat deze eindigt op de pensioengerechtigde leeftijd, is toegestaan. We noemen dat een pensioenbeding. Dat moet wel correct beschreven zijn.

„Een pensioenbeding moet correct beschreven zijn ”

Sinds de AOW-leeftijd stapsgewijs wordt verhoogd, wordt niet meer gerefereerd aan de 65-jarige leeftijd maar aan de AOW-gerechtigde leeftijd. De arbeidsovereenkomst eindigt dan van rechtswege. Staat zo’n beding niet in de arbeidsovereenkomst, dan maakt de wet het mogelijk dat de werkgever de arbeidsovereenkomst opzegt op het moment dat de werknemer de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Het mag ook later, maar van zo’n pensioenontslag mag een werkgever maar één keer gebruik maken.

Terug naar Sjors. Die zit er totaal niet op te wachten om op zijn 65^e een afscheidsreceptie te krijgen. Gelukkig kunnen we hem gerust stellen. Sinds de verhoging van de AOW-leeftijd zegt die 65 jaar in zijn arbeidsovereenkomst niets meer. Sterker nog: de bepaling die zegt dat het dienstverband eindigt op 65 jaar is nietig: ze is in strijd met de Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid. En nietig betekent: in strijd met de wet en daarom niet bestaand. De werkgever kan er geen beroep op doen.

Overigens zijn er beroepen waarin een dergelijke bepaling wel is toegestaan, zelfs met een lagere leeftijd dan 65. Er moet dan wel een objectieve rechtvaardigingsgrond voor bestaan. Een bekend voorbeeld zijn de piloten. De pensioenleeftijd van vliegeniers bij de KLM is 58 jaar.

De auteur is coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid bij de RMU.