De 720 Europarlementariërs, onder wie 31 Nederlanders, liepen zich sinds de Europese verkiezingen van begin juni al warm. Gelijkgezinden probeerden zich te verenigen in een zo groot en slagvaardig mogelijke groep. Wie deel uitmaakt van een machtige fractie, kan meer voor elkaar krijgen.

Nu is dat voorspel voorbij. De manoeuvres hebben, naast de drie traditionele middenpartijen en de groene en linkse fractie, liefst drie uiterst rechtse fracties opgeleverd. Het parlement helt naar rechts. Bij de verkiezingen won radicaal-rechts extra zetels en nam de centrumrechtse EVP nog meer afstand als grootste partij. De liberalen en groenen leverden juist in.

Dat maakt het bouwen van een dragende coalitie voor de nieuwe Europese Commissie een hachelijke zaak. De nieuwe commissie zal anders dan voorheen meer Europarlementariërs voor zich moeten winnen dan alleen die van de EVP, de sociaaldemocratische S&D en het liberale Renew. Donderdag wacht voorzitter Ursula von der Leyen de grote test. Dan stemt het parlement over haar herbenoeming.

Maar eerst kiest het Europees Parlement zijn eigen voorzitter. Dat wordt opnieuw Von der Leyens partijgenote Roberta Metsola, staat wel vast. Mogelijk blijkt een stemming dinsdagochtend in Straatsburg zelfs overbodig.