Vijf jaar geleden beginnen horecadeskundige René Schers (52) en bouwfysicus Spencer Schols (52) met Circ. „Dat staat voor circulair, maar dan in afgekorte vorm.” In de jaren daaraan voorafgaand experimenteren ze in een container met een eerste biovergister.

Schols: „Biovergisting kennen we vanuit de industrie, maar ik ontdekte tijdens mijn werk aan de Turkse kust dat het ook in bebouwde omgeving toepasbaar is. Een hotelketen met gemiddeld 40.000 maaltijden per dag mocht haar etensresten niet meer in zee dumpen. Ik had in India gezien dat het graven van een gat voor de etensresten met een paar koeienvlaaien erbij tot vergisting leidt. Ze namen mijn advies serieus en bleken later zwembaden op te warmen met gas uit de grond.”

„Etensresten in de grond met een paar koeienvlaaien erbij zorgen al voor vergisting” - Spencer Schols, bouwfysicus

Darmen

Eenmaal in Nederland komt bij het nadenken over energiebesparende maatregelen de mogelijkheid van plaatselijke vergisting weer in zijn gedachten. „Ik heb me via internet erin verdiept, een boek aangeschaft en ben samen met René de uitdaging aangegaan.”

De proef blijkt meer dan geslaagd. „Er kwam meer dan driemaal zo veel energie uit als verwacht. We hebben onze banen opgezegd en zijn verdergegaan met biovergisters voor bedrijven die te maken hebben met veel voedselconsumptie en -productie. Zoals hotels, vakantieparken, zorg- en onderwijsinstellingen, grote bakkerijen en cateraars.”

Schols vergelijkt de werking van de biovergisters met die van de darmen van het menselijk lichaam. In de reactor wordt een reeks bacteriën gebruikt om de resten af te breken en te verteren. Wat eruit komt is groen methaan, dat kan worden gemengd met andere gassen om te verwarmen, te koken of in elektriciteit te worden omgezet. Tijdens het proces wordt water toegevoegd. Dat levert vruchtbaar biowater op, geschikt als plantenvoeding. „Helaas door allerlei regeltjes in Nederland niet overal inzetbaar.”

Schers en Schols staan aan de start van de uitdaging om een vergister te bouwen die niet ruikt. „Dat is gelukt. Groente-, fruit- en etensresten erin en de machine doet haar werk.” Ze zijn inmiddels twee keer op het Houtense industrieterrein verhuisd. „We zijn met vier man van start gegaan en werken nu met elf vaste krachten.”

Pampus

De eerste biovergister krijgt een plekje in Papendal. „Als visitekaartje op het sportpark.” Ook op Pampus bij Amsterdam is een installatie geplaatst om het energieloze eiland in de winter zelfvoorzienend te maken. Daarnaast staan er ook machines bij bekende hotel- en vakantieparkketens. De machines worden bij een bedrijf in Schijndel gebouwd, in Houten staan de testinstallaties en wordt de software verder ontwikkeld. „We maken gebruik van artificiële intelligentie en leveren steeds de nieuwste software. Dat maakt de machines heel intelligent. Als er op vrijdag resten met weinig calorische waarde worden aangeboden en op maandag resten met meer calorische waarde, worden die gemixt. Komkommers versus bijvoorbeeld soesjes. De vergister weet exact wat er wordt aangeboden en gaat daardoor ook voedselverspilling tegen. De eigenaren hadden daar eerder nauwelijks weet van.”

De kleinste machine kan 50 kilo per dag aan en kost tussen de 80.000 en de 90.000 euro. Circ bouwt er momenteel tussen de 20 en 30 per jaar in verschillende maten. „De vraag groeit sterk, ook door de problemen met congestie op het stroomnet. In het buitenland zijn de regels voor het plaatsen van biovergisters wat soepeler of loopt men voor op Europese richtlijnen. We gaan daarom internationaal uitbreiden.”

Omzetcijfers wil het tweetal niet geven. „Maar op dit moment schrijven we wel zwarte cijfers.”