Premier Balkenende zei na afloop van de ontmoetingen dat hij „dit wel anders meegemaakt” had. „Maar deze top kende een uitstekende sfeer.”

De transatlantische relaties bereikten in 2003 een dieptepunt toen de Verenigde Staten zonder speciale toestemming van de VN-Veiligheidsraad Irak binnenvielen. In februari 2003 raakte vooral de NAVO in een diepe crisis, toen bleek dat Duitsland en Frankrijk niet wilden meewerken aan de Amerikaanse plannen.

Balkenende zei dinsdag dat „natuurlijk nog moet blijken” of er werkelijk iets verandert. „Toen ik als EU-voorzitter Bush telefonisch feliciteerde met zijn herverkiezing, heb ik hem al gevraagd te investeren in betere contacten met Europa. Ik ben blij dat dit nu gebeurt.”

NAVO-secretaris-generaal De Hoop Scheffer herhaalde tijdens zijn persconferentie dat het een „uitstekende top” was. „Wat ons bindt, zijn de waarden van vrijheid en democratie. Natuurlijk zijn er verschillen, maar er is veel meer dat ons bindt.”

President Bush noemde de NAVO „het meest succesvolle bondgenootschap uit de wereldgeschiedenis. De NAVO is een mijlpaal in de geschiedenis van de vrijheid. Deze alliantie heeft in het verleden gewerkt en zal ook in de toekomst blijven werken.”

De NAVO slaagde er dinsdag ook in van alle lidstaten bijdragen te noteren voor de trainingsmissie in Irak. Anderhalve week geleden bleef dat een van de open einden van de top van de NAVO-ministers van Defensie in Nice. Dit komt voornamelijk door de Duitse en de Franse tegenstand tegen het Amerikaanse optreden in Irak. „Het trainen van militairen en politiepersoneel is de hoogste prioriteit van de Iraakse regering. De missie is nu volledig bemand en gefinancierd”, aldus De Hoop Scheffer.

Ook Bush toonde zich tevreden over deze toezeggingen. „Landen moeten er trots op zijn de nieuwste democratie te ondersteunen. Ik ben blij met alle bijdragen. De grootste bijdrage is wel die van verloren levens.”

De NAVO-landen volgen ook de ontwikkelingen tussen Israël en de Palestijnen op de voet. Volgens De Hoop Scheffer, die morgen een bezoek aan Israël brengt, zal er echter pas een vredesoperatie in dat gebied worden ondernomen zodra er een vredesakkoord is.

Bush noemde het Midden-Oosten het „werelddeel waar men wanhoopt naar vrede.”

Er bleek dinsdag geen steun voor het plan van de Duitse bondskanselier Schröder om naast de NAVO een apart orgaan voor een politieke dialoog tussen Amerika en Europa op te richten. De Hoop Scheffer: „De NAVO heeft deze politieke rol al, want we zijn een politiek-militair bondgenootschap.”