Italië wil anti-abortusactivisten toegang geven tot klinieken
Premier Giorgia Meloni heeft het nationaal postcovidherstelplan aangegrepen om de prolifebeweging een rol te geven bij de uitvoering van de Italiaanse abortuswetgeving. Haar voornemen stuit op verzet van de Europese Commissie.
De Italiaanse Kamer van Afgevaardigden heeft vorige week gedebatteerd over de uitvoering van het Piano Nazionale di Ripresa e Resilienza (PNRR), de Italiaanse versie van het EU Next Generation herstelplan. Daarvoor werd in 2020 in totaal 200 miljard euro aan schenkingen en leningen beschikbaar gesteld. De bedragen worden in delen uitgekeerd, waarbij de uit te voeren projecten waar nodig moeten worden bijgesteld. In de loop van de discussie kwamen zo onder meer infrastructuur, energiebesparing, digitalisering en stadsvernieuwing aan de orde.
Op 18 april diende Fratelli d’Italia (Fdl), de partij van Meloni, op het wetsontwerp PNRR verrassend een totaal andersoortig amendement in met betrekking tot abortus. In Italië is abortus sinds 1978 toegestaan. In zogeheten ”consultori” (gratis klinieken) kunnen vrouwen na een gesprek met een deskundige, waarin ook mogelijke alternatieven worden toegelicht, toestemming krijgen tot zwangerschapsafbreking. Het amendement van FdI wil particuliere organisaties de mogelijkheid bieden om eveneens binnen de consultori werkzaam te zijn. Dat betekent in de praktijk dat anti-abortusactivisten in de kliniek op de vrouwen kunnen inpraten.
Verschillende prolifeorganisaties, die goede banden hebben met de Italiaanse regering, reageerden enthousiast, evenals de Vaticaanse kardinaal-staatssecretaris Pietro Parolin. De oppositie daarentegen tekende heftig protest aan met het argument dat de betreffende vrouwen zo zouden worden blootgesteld aan onaanvaardbare psychologische druk. Volgens de oppositie gaat het om een manoeuvre om de aandacht af te leiden van de werkelijke problemen van het land.
Ook binnen de regering heerste geen eenstemmigheid. Vijftien parlementariërs van coalitiegenoot Lega en één van Forza Italia onthielden zich van stemming, maar door de ruime Kamermeerderheid van de regeringspartijen werd het amendement probleemloos aangenomen. Dinsdag moet de Senaat nog zijn goedkeuring geven, maar ook daar worden geen verrassingen verwacht.
Dit Italiaanse besluit is te zien als een indirect antwoord op de stemming binnen het Europees Parlement van 11 april waardoor abortus werd bestempeld als een recht binnen de EU. De kwestie werd daarmee ook naar Europees niveau getild. De Spaanse minister van gelijke kansen, Ana Redondo, verklaarde op X nog dezelfde dag dat „door georganiseerde druk op vrouwen die hun zwangerschap willen beëindigen een door de wet gegarandeerd recht wordt ondergraven”.
„De abortuswet van 1978 staat niet ter discussie” - Giorgia Meloni, premier Italië
Meloni diende haar daarop krachtig van repliek. Volgens haar staat de abortuswet van 1978 niet ter discussie, spreekt Redondo zonder kennis van zaken en heeft zij zich niet met interne Italiaanse aangelegenheden te bemoeien.
Vanuit Brussel wordt de vraag opgeworpen of er wellicht sprake is van oneigenlijk gebruik van het Europese herstelplan. Het wetsontwerp heeft weliswaar vooral betrekking op de structuur en de uitvoering van het PNRR, maar bevat daarnaast ook aspecten die geen enkel verband hebben met het PNRR, zoals de norm inzake abortus, betoogde EU-woordvoerder voor Economische Zaken, Veerle Nuyts.
De Italiaanse minister van Europese zaken Raffaele Fitto, verantwoordelijk voor het PNRR, heeft er bij zijn partijgenote Meloni met klem op aangedrongen om het gewraakte amendement tegen te houden. Fitto vreest dat als dat niet gebeurt de Europese Commissie het Italiaanse plan in zijn geheel zou kunnen afwijzen. De premier heeft echter duidelijk gemaakt dat zij niet van koers zal veranderen.
