België heeft het stemrecht ruim twee jaar geleden uitgebreid naar 16- en 17-jarigen. Voor deze groep zou het stemmen een optie zijn, zoals in Nederland voor meerderjarigen het geval is, en geen verplichting zoals voor stemgerechtigde Belgen van 18 en ouder. Het Grondwettelijk Hof is het daar niet mee eens en laat nu het onderscheid in de wet schrappen. Want voor een verschil in behandeling tussen minder- of meerderjarigen ziet het hof geen „dwingende motieven van algemeen belang”, stelt het arrest. De verplichting voor de jongeren is er al voor de komende Europese verkiezingen in juni.

Het woord ‘stemplicht’ wordt algemeen gebruikt in België, maar strikt genomen is het een verplichting om naar een stemlocatie te gaan. Het stemmen zelf is niet verplicht. Bij alle verkiezingen zijn er Belgen die het stemformulier oningevuld in de stembus doen uit protest tegen de verplichting. Er is alleen een uitzondering van de opkomstplicht voor wie zich met een doktersverklaring ziek meldt of bijvoorbeeld kan aantonen dringend te moeten werken in het buitenland. De sancties beginnen bij een kleine boete van 5 of 10 euro en kunnen, bij meerdere malen niet komen opdagen, oplopen tot onder meer een verbod op een baan of bevordering bij de overheid.