Waarom museumbestuur heel Fries dorp te koop zette
Krapte op de woningmarkt? In Friesland kun je op Funda een heel dorp kopen. Ferk Schakel besloot samen met de andere bestuursleden van museumroute Aldfaers Erf dat het museumdorp verkocht moet worden. Kosten: dik 1,5 miljoen euro.
Het terpdorp Allingawier in Zuid-West Friesland is al sinds de jaren 70 de plek van Aldfaers Erf, een openluchtmuseum waar iedereen een wandeling kon maken door de geschiedenis. Yde Schakel was de oprichter. Hij bouwde het museum door de jaren heen op. Zijn zoon Ferk ging zijn vader achterna. Hij is nu al 47 jaar bij het bestuur van het dorp betrokken.
Over de hoogtijdagen van het museum vertelt hij met trots in zijn stem. „De ANWB benoemde ons eens tot een van de tien mooiste plekken van Nederland. En de eeuwenoude kerk die boven op de terp staat, is zelfs in miniatuur te bewonderen in Madurodam.”
In de jaren 80 en 90 bewonderden jaarlijks meer dan 100.000 bezoekers de eeuwenoude gebouwen en de demonstraties van oude ambachten.
„Dat was de laatste jaren wel anders”, zegt de Fries. De bezoekersaantallen zijn stevig gedaald. Het dieptepunt kwam in de coronatijd, toen er jaarlijks slechts 7000 bezoekers kwamen. „We zijn nooit meer op het oude niveau gekomen.”
Regeltjesland
Naast de dalende interesse in historisch erfgoed, speelde volgens Schakel de stijgende regeldruk het museum ook parten. Het geven van demonstraties werd veel ingewikkelder. Een voorbeeld was dat de demonstratie waar scheepstoeters werden gesmeed, verboden werd. Door de strengere veiligheidseisen mochten de medewerkers van het museum niet meer met open vuur werken voor publiek.
Aldfaers Erf moest daarnaast een conservator aanstellen om nog overheidssubsidie te krijgen en kreeg te maken met een toenemend aantal keuringen en inspecties. „Nederland begint echt een regeltjesland te worden.”
Energiekosten
De stijgende kosten waren ook problematisch voor het museumbestuur. „We waren zo rijk aan oude gebouwen dat we er arm van werden. Maar ja, van een museum is nog nooit iemand rijk geworden”, lacht Schakel. Ook de energiekosten stegen en de verzekeringen werden duurder. „Met name na corona stegen de lasten flink.”
Dit alles deed Schakel en de andere bestuursleden besluiten het terpdorp te verkopen. „We wilden immers niet dat deze mooie plek failliet ging.” Vijf investeerders namen Aldfaers Erf over en schakelden een makelaar in om het verkopen.
Als de makelaar het pittoreske dorp weet te verkopen, hoopt Schakel dat de nieuwe eigenaar het dorp blijft inzetten als museumgebied, waar bezoekers kunnen beleven hoe het leven in Friesland er honderd jaar geleden uit zag.