De 5500 plekken die snel nodig zijn, maken deel uit van de 96.000 opvangplekken die de twaalf provincies samen moeten regelen. Die totaalopgave heeft Van der Burg eind januari bekendgemaakt, als eerste concrete uitvoeringsstap van de spreidingswet. Die wet is 1 februari van kracht geworden en moet zorgen voor een eerlijke verdeling van opvangplekken voor asielzoekers over Nederland.

Elke provincie heeft met haar gemeenten tot 1 november de tijd om onderling het aantal opvangplekken te regelen waarvoor die provincie verantwoordelijk is.

Die gesprekken worden onder leiding van de commissaris van de Koning gevoerd. Omdat een deel van de nieuwe opvangplekken nu al nodig is, heeft Van der Burg de twaalf commissarissen opgeroepen om „maximaal te bevorderen dat binnen drie tot vijf weken nieuwe opvangplekken gerealiseerd worden of sluitingen van locaties worden voorkomen of uitgesteld binnen de gemeenten in hun provincie”, laat hij de Tweede Kamer in een brief weten.

De oproep is het gevolg van een recente uitspraak van de rechter in het kort geding dat de gemeente Westerwolde had aangespannen tegen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). In Ter Apel vangt het COA meer dan 2000 asielzoekers op, wat in strijd is met de afspraken. De rechter stelde Westerwolde in het gelijk en oordeelde dat het COA dat maximale aantal van 2000 asielzoekers niet meer mag overschrijden. Daarnaast sluit binnenkort een aantal grote opvanglocaties, terwijl het in asielzoekerscentra juist steeds drukker wordt.