Oekraïne heeft de 50 miljard euro die de EU-leiders de komende jaren willen uittrekken om het land overeind te houden hard nodig. Als de EU niet over de brug komt, raakt de regering in Kyiv volgens EU-bronnen volgende maand al in betalingsproblemen. Maar Hongarije maakt bezwaar na bezwaar en eist in ieder geval het recht om de hulp ieder jaar weer te kunnen blokkeren.

Op hun top in december wisten de 27 leiders met een truc Hongaars verzet tegen een andere geste voor Oekraïne te omzeilen. Maar ditmaal is het ondenkbaar dat Orbán even gaat plassen zodat de anderen kunnen doorzetten, menen EU-diplomaten. Daarvoor is alleen al de onderlinge sfeer te grimmig. Het is buigen of barsten, klinkt het alom.

Veel leiders zijn Orbáns obstructie zo beu, dat ze hardop nadenken over ongekende strafmaatregelen. Zo zouden de andere EU-landen Hongarije stelselmatig kunnen overstemmen bij besluiten waarbij het geen vetorecht heeft, investeerders in Hongarije kunnen afschrikken of het land zelfs het stemrecht kunnen ontnemen. Al is die laatste ‘nucleaire optie’ nog altijd niet erg realistisch, zegt menig hoge diplomaat.

Als Orbán toch niet zwicht, dan zetten de 26 anderen de extra hulp volgens ingewijden zonder Hongarije door. Ook dan moet het volgens hen lukken Oekraïne al volgende maand weer geld in kas te bezorgen. Maar dat plan B, buiten de EU-begroting om, is omslachtig en zou allesbehalve de vereiste eensgezindheid uitstralen.

Rond de EU-top worden in Brussel grote demonstraties van boze boeren uit binnen- en buitenland verwacht. In veel landen zijn momenteel protesten. De boeren verzetten zich onder meer tegen Europese regels.