„Nederland wordt drukker, grijzer en diverser. We moeten problemen hierdoor onder ogen zien en verder kijken”, zei Van Gennip, ook minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Volgens haar „verdient demografie een plek in het hart van ons beleid” en kan de toekomst niet worden overgelaten aan de markt. In sommige sectoren knelt het al door personeelstekorten en daarom is een gematigde groei tot 19 à 20 miljoen inwoners in Nederland noodzakelijk, vindt ze. Tegelijk zijn er door de vergrijzing mensen nodig om de welvaart op peil te houden.

Van Gennip benadrukte dat iedereen moet kunnen meedoen in de toekomst en ook gelijke kansen moet hebben. Dat vraagt volgens haar om inzet van de maatschappij maar ook van de nieuwkomers zelf, die zich openstellen voor arbeidsparticipatie in Nederland en bijvoorbeeld de taal leren. Ook op het gebied van economische activiteiten zijn keuzes nodig. „We moeten meer kijken of die bijdragen aan de samenleving die we willen zijn. Nederland moet geen lagelonenland willen zijn. De lusten van goedkope arbeid zijn voor de werkgever, terwijl de samenleving de lasten draagt. Dat moet eerlijker.”

De Jonge wees erop dat demografie altijd een lastig thema is, omdat het om beleid voor de lange termijn gaat. Maar „demografie is een opdracht en ook een keuze.” Sturen op een gematigde bevolkingsgroei is volgens hem „nodig en het eerlijke verhaal.”

De bewindslieden zien graag dat een volgend kabinet samen met de Tweede Kamer een koers gaat bepalen. PVV, VVD, NSC en BBB overleggen momenteel over de vorming van een nieuwe regering. De vier partijen zijn voor een beperking van de instroom van asielzoekers en migranten, maar over de manier waarop en de aantallen verschillen hun standpunten.