Bronnen vanuit de Europese Unie zijn hoopvol dat teksten de goede kant op gaan. Zo ligt bij COP28 voor het eerst de mogelijkheid op tafel dat landen met elkaar afspreken om op termijn te stoppen met fossiele brandstoffen. En de top ging ook al positief van start. De agenda werd zonder te veel moeite aangenomen en het klimaatschadefonds werd goedgekeurd door alle landen.

Maar het is nog geen gelopen race. Voorzitter Sultan Al Jaber riep landen zondag nogmaals op om zich flexibel op te stellen. Hij heeft de politici bij elkaar geroepen, zodat ze allemaal „gehoord” kunnen worden. Zelf is hij in elk geval erg tevreden met zijn eigen voorzitterschap. „We hebben ongekende vooruitgang en resultaten gezien tot nu toe.”

Mogelijk komt die vooruitgang door zijn instelling, iets wat hij elke persconferentie laat horen: we moeten „laser focused” zijn op het doel om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. Dat doel is leidend, herhaalt hij vaak. Europarlementariër Bas Eickhout van GroenLinks vraagt zich sterk af of deze voorzitter daadwerkelijk voor een goede uitkomst gaat zorgen.

Mogelijk komt in het eindakkoord dat landen energie gaan besparen en hun hernieuwbare energie gaan verdriedubbelen, verwacht Eickhout. „Dan komt in het nieuws dat Al-Jaber dat heeft geregeld. Voor de voorzitter is dit de ideale situatie. Als er niets over uitfasering van fossiele brandstoffen in komt, dan doet dat hem geen pijn.” Als de top hiermee is afgelopen, zou dat voor de voorzitter niet erg zijn, zegt Eickhout. „Hij heeft zijn successen al behaald.”

Volgens de Europarlementariër is het nu aan de EU om de uitfasering van fossiele brandstoffen daadwerkelijk in de eindverklaring te krijgen. Maar dat is erg lastig, ziet ook Stroot van Oxfam Novib. Oliestaten willen er nog absoluut niets van weten. En armere landen wijzen erop dat ze fossiel wel willen uitfaseren en naar hernieuwbaar willen overstappen - maar dan moet daar wel geld voor komen. „En onder meer de EU wil tot nu toe nog geen boter bij de vis doen en lijkt nog niet te willen bijdragen”, zegt ze.

Uiteindelijk moeten álle landen het eens worden op de klimaattop. Partijen moeten dus echt nog over hun schaduw heen stappen, zegt Stroot. Zij zou erg verbaasd zijn als de onderhandelaars dinsdag al hun koffer kunnen pakken om naar huis te gaan.