Eén kandidaat dankt Kamerzetel aan voorkeurstem
Honderdduizenden kiezers stemden vorige week woensdag op een andere kandidaat dan de lijsttrekker. Eén kandidaat komt dankzij voorkeursstemmen in de Tweede Kamer. Anderen, onder wie CU’er Stieneke van der Graaf, kregen hier te weinig stemmen voor.
Om met voorkeursstemmen gekozen te worden, moesten kandidaten minstens 17.388 stemmen halen. Dat is een kwart van het aantal stemmen dat dit keer nodig was voor een volle zetel.
De Kiesraad meldde vrijdag dat 38 kandidaten deze drempel hebben gehaald; 35 van hen zouden echter anders ook een zetel krijgen. Voor Daniëlle Hirsch van GL-PvdA geldt wel dat zij dankzij voorkeursstemmen in de Kamer komt. De linkse combi haalde 25 zetels; Hirsch stond op plek 27.
De lijsttrekkers Wybren van Haga (BVNL) en Gerard van Hooft (50PLUS) komen ondanks het halen van de drempel niet in de Kamer; hun partijen haalden namelijk geen volle zetel.
De meeste kiezers stemmen op de lijsttrekker van de partij van hun voorkeur. Van alle gekozen aanvoerders kreeg alleen Frans Timmermans (GL-PvdA) minder dan de helft van de stemmen op ‘zijn’ lijst: 46 procent. Lijsttrekkers die het hoogste percentage van de stemmen op hun partij kregen, zijn PVV’er Geert Wilders (91 procent), NSC’er Pieter Omtzigt (90 procent) en Chris Stoffer (SGP, 87 procent).
Verder stemt een fors aantal kiezers steevast op de hoogste vrouw op de lijst. Bij GroenLinks-PvdA was Esmah Lahlah niet alleen de hoogstgeplaatste vrouw op de lijst, maar ook de hoogste kandidaat van GroenLinks. Zij kreeg 217.789 stemmen.
Vijftien kandidaten die de voorkeursdrempel haalden, waren én geen lijsttrekker én niet de hoogstgeplaatste vrouw op de lijst. Jesse Klaver en Lisa Westerveld (beiden GL-PvdA) haalden respectievelijk 149.397 en 141.064 stemmen. Ook VVD’er Sophie Hermans (62.317), PVV’er Martin Bosma (47.189), FVD’er Gideon van Meijeren (45.361) en BBB-kandidaat Mona Keijzer (43.004) kregen veel stemmen.
Dieptepunt
CU-Kamerlid Stieneke van der Graaf haalde te weinig stemmen om te worden herkozen. Ze stond op plek negen van de lijst en kreeg 10.498 stemmen, zo’n duizend minder dan in 2021. Nummer drie Don Ceder kreeg 11.213 stemmen; Pieter Grinwis (plek twee) 4449.
In totaal haalde de ChristenUnie 212.532 stemmen, 138.743 minder dan in 2021. Qua stemmenaantal is dat het op een na slechtste resultaat van de CU bij Tweede Kamerverkiezingen; het percentage –2,04 procent van alle stemmen– is een dieptepunt.
De SGP kreeg 217.270 stemmen (2,08 procent), een winst van 2021 stemmen. Nummer twee Diederik van Dijk kreeg 5776 stemmen; André Flach (nummer drie) 3030.
