De Europese Commissie besloot vorige week om glyfosaat nog eens tien jaar toe te staan. PAN Europe, een organisatie die als doel heeft het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen uit te bannen, is daarover verontwaardigd. Dinsdag maakte ze daarom bekend van plan te zijn het besluit aan te vechten bij het Europese Hof.

De kans dat het besluit ongedaan wordt gemaakt, is niet groot. Glyfosaat is een veelgebruikte onkruidverdelger in de reguliere landbouw, en goede alternatieven ontbreken. Veel akkerbouwers en fruittelers zitten niet te wachten op een verbod. De belangen zijn dus aanzienlijk.

De enige doorslaggevende reden voor een verbod zou gezondheidsschade voor de mens zijn. Maar daarover bestaat veel discussie. De Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA ziet geen overtuigend bewijs voor de schadelijkheid van het middel.

Volgens Pesticide Action Network zijn er echter legio bewijzen. Zo stelt Margriet Mantingh, voorzitter van PAN Nederland, dat er talrijke epidemiologische studies zijn die wijzen op een mogelijk verband tussen glyfosaat en kanker, doodgeboorten, misvormingen, autismespectrumstoornissen en de ziekte van Parkinson.

Een wetenschappelijk zwaargewicht dat zich roert in het debat is prof. Bas Bloem, neuroloog bij het Radboudumc. Volgens hem zijn er zes studies die een verband tussen glyfosaat en parkinson suggereren. Die studies zijn weliswaar niet sluitend, maar geven volgens hem voldoende aanleiding om het voorzorgsprincipe te hanteren: ”better safe than sorry”. Uit een van de studies blijkt dat blootstelling van muizen aan glyfosaat leidt tot het afsterven van zenuwcellen in hersendelen die verantwoordelijk zijn voor de symptomen van parkinson.

De studies overtuigen demissionair minister van Landbouw Piet Adema niet. Hij vindt dat meer onderzoek nodig is. Daarom stemde hij vorige week in het Europees Parlement niet voor of tegen, ondanks een brandbrief van 159 Nederlandse wetenschappers, onder wie professor Bloem.

De minister heeft het RIVM in april gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijke gezondheidseffecten van gewasbeschermingsmiddelen. Als daaruit blijkt dat glyfosaat schadelijk is, kan het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) alsnog besluiten het middel te verbieden. Dat geldt dan alleen voor de Nederlandse markt. Het kan nog jaren duren voordat dit onderzoek is afgerond. Tot die tijd kunnen boeren blijven doorgaan met gifspuiten.