Buitenland

VN-hof doet uitspraak in Liechtenstein-zaak

Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) wijst donderdag een tussenvonnis in de zaak die Liechtenstein in 2001 heeft aangespannen tegen Duitsland. Het alpenvorstendommetje Liechtenstein is (na het Stille-Zuidzee-eilandje Nauru) het op een na kleinste land dat ooit een klacht heeft ingediend bij de hoogste VN-rechters in het Haagse Vredespaleis.

Thomas Verfuss (ANP)
7 February 2005 11:21Gewijzigd op 14 November 2020 02:12

Inzet van het juridisch geschil zijn bezittingen van de familie van prins Hans-Adam II van Liechtenstein die na de Tweede Wereldoorlog in Tsjechoslowakije in beslag zijn genomen als ”Duits bezit”, 1600 vierkante kilometer land, kastelen, wijngaarden, aandelen en kunstbezit. Dit gebeurde bij de uitvoering van de zogeheten Benes-decreten, waarbij uit wraak voor de Hitler-bezetting honderdduizenden Sudetenduitsers werden verdreven en hun eigendommen verbeurd werden verklaard.

De beslagleggingen werden later in een vredesregeling tussen Bonn en Praag geregulariseerd; hun waarde werd aangerekend op schadeloosstellingen die Duitsland aan Praag moest betalen. Dit gebeurde omdat Liechtenstein volgens Praag tot de „Duitse natie” behoort. Hans-Adam is er kwaad over, aangezien de Duitsers in feite „hun schulden met andermans geld betalen.”

Het Duitstalige Liechtenstein was tot 1806 onderdeel van het Duitse rijk. De familie van Hans-Adam is verwant aan de Habsburgers die eeuwenlang de Duitse keizers leverden, en dit heeft mogelijk ook geholpen bij het verwerven van bezit in het historische Bohemen. Liechtenstein hamert er echter op dat het alpenvorstendommetje op het moment van de feiten allang een onafhankelijke staat was en de kastelen en wijngaarden van de Liechtensteinse prinselijke familie dus niet vallen in de categorie ”Duits bezit”.

Hans-Adam probeerde vergeefs de zaak op te lossen in jarenlange onderhandelingen met Duitsland en rechtszaken voor Duitse rechters; hij besloot uiteindelijk naar het ICJ te stappen.

Sommige Vredespaleis-watchers glimlachen wat besmuikt over de zaak, die onder de werktitel ”Bepaalde bezittingen” op de rol staat. Het Internationaal Gerechtshof behandelt geschillen tussen staten en staat niet open voor klachten van particulieren. Het lijkt erop dat Hans-Adam iets is gelukt waarvan andere privé-personen slechts kunnen dromen door zijn vorstendommetje voor het karretje van zijn privé-zaak te spannen.

Dit kon lukken, omdat Hans-Adam veel meer macht heeft dan in constitutionele monarchieën in West-Europa gebruikelijk is. De Raad van Europa heeft dan ook een waakzaam oog op Liechtenstein.

Hans-Adam denkt vele miljoenen of zelfs miljarden euro’s te goed te hebben van Duitsland. Bij het tussenvonnis donderdag gaat het vooralsnog alleen over de ontvankelijkheid voor de klacht.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer