Programma Omtzigts NSC: soms links, soms rechts, vaak CDA
Pieter Omtzigt wil niet direct zeggen of zijn nieuwe partij NSC vooral links of rechts is, omdat hij „enigszins afstand neemt van het huidige links-rechts-denken”. Sommige van zijn punten zoals bestaanszekerheid sluiten meer aan bij links, en andere zoals migratie meer bij rechts Toch lijkt vooral de geest van het CDA boven zijn partijprogramma te hangen. Niet alleen Omtzigt, maar ook een aantal andere NSC’ers komt bij die partij vandaan.
„We maken een aantal keuzes die als links opgevat kunnen worden”, zegt Omtzigt bij de presentatie van zijn langverwachte verkiezingsprogramma. Een aantal daarvan schaart hij onder „het terugdraaien van een stuk neoliberalisering”. NSC wil meer vaste banen en ook meer zekerheid als het gaat om wonen. Vooral voor de woningcorporaties is een grote rol weggelegd: die moeten van NSC 350.000 huizen bouwen, fors meer dan het huidige kabinet wil. „Dat zouden mensen traditioneel links noemen.”
Op rechts denkt hij zaken te kunnen doen als het gaat om migratie. Omtzigt wil de hele migratie beperken tot maximaal 50.000 mensen per jaar. Dat plafond gaat als het aan NSC ligt gelden voor asiel, arbeidsmigratie én studiemigratie. Ook wil Omtzigt twee nieuwe kerncentrales laten bouwen, iets wat gevoelig ligt bij een linkse partij als GroenLinks-PvdA. De leider van die partij, Frans Timmermans, zei in een debat met Omtzigt nog dat er in Nederland te weinig ruimte is voor kerncentrales, en de bouw ervan bovendien te veel geld kost en te lang duurt.
Bovenal valt de CDA-afkomst van Omtzigt en veel partijgenoten te lezen in het programma. Omtzigt wil af van de woningmarkt en terug naar volkshuisvesting. Ook wat betreft stikstof zit NSC in de buurt van het CDA: meer regie voor de boer en met „gezond verstand kijken naar alle belangen”. En net zoals de christendemocraten wil NSC twee statussen voor asielzoekers: een voor mensen die persoonlijk worden vervolgd, en een voor mensen die vluchten voor bijvoorbeeld grootschalig geweld. Die laatste groep moet weer terug zodra het veilig is.
Verder wil NSC de menselijke maat terug, zowel in de zorg als in het contact tussen overheid en burger. Daarnaast zet Omtzigt sterk in op de regio, waar van oudsher het CDA sterk was. Volgens hem zijn grote delen buiten de Randstad „verwaarloosd”.
Juist omdat NSC zichzelf links noch rechts vindt, wil Omtzigt niet zeggen: formeren kan met de een of met de ander. Mocht NSC aan de formatietafel komen, dan wil de partij „radicaal doorpakken” op goed bestuur, bestaanszekerheid, migratie en woningbouw. Met 26 gepeilde zetels én een duidelijke positie tussen de VVD en GroenLinks-PvdA lijkt de kans dat hij ook aan tafel kan groot.