De koning zelf geeft leiding aan het tien leden tellende kabinet, dat vrijwel volledig uit zijn aanhangers bestaat. Zeker vijftig leden van de Nepalese Congrespartij, de grootste oppositiepartij, zouden sinds dinsdag zijn opgepakt. De koning heeft ook de burgerrechten ernstig ingeperkt.

In een landelijk uitgezonden toespraak verklaarde de koning dat hij binnen drie jaar democratische verkiezingen wil houden. Hij ontsloeg de coalitieregering, omdat die er niet in slaagde noodzakelijke voorbereidingen te treffen voor verkiezingen in april. Het lukte de regering ook niet om een dialoog te beginnen met de communistische rebellen, die de monarchie omver willen werpen.

Na de toespraak is het telefoonverkeer in Kathmandu stilgelegd en is contact met de rest van de wereld niet mogelijk.

De hoogste baas van de Verenigde Naties, Kofi Annan, heeft dinsdagavond de terugkeer van de democratie in Nepal geëist.

In Nepal, gelegen tussen India en China, woeden al jaren conflicten tussen de koning, de rebellen en politieke partijen die op hun beurt ook veelal weer verdeeld zijn. De rebellen willen een communistische republiek en die strijd heeft al 11.000 levens geëist.

Velen vinden dat de koning veel te veel macht naar zich toetrekt. De vorst had premier Sher Bahadur Deuba vorige zomer aangesteld, twee jaar nadat hij hem had ontslagen om dezelfde redenen die hij nu aanvoert. Onlangs beloofde Deuba nog de verkiezingen door te zetten, ondanks de burgeroorlog en de weigering van de rebellen om over vrede te praten. Maar veel regeringsleden zagen die verkiezingen juist daarom niet zitten. Nepal zit al sinds 2002 zonder parlement.

Velen in Nepal zien de koning als reïncarnatie van de god Vishnu. Het koningshuis kreeg in 2001 een enorme klap te verwerken toen kroonprins Dipendra zijn vader, de populaire koning Birendra, en andere familieleden vermoordde en daarna zelfmoord pleegde. Gyanendra werd na het bloedbad gekroond, maar is nooit zo geliefd geworden als zijn broer.

Het land is erg arm. Jaarlijks bezoeken tienduizenden toeristen Nepal, vooral omdat het land enkele van ’s werelds hoogste bergen heeft, waaronder de Mount Everest.