Von der Leyen houdt troonrede EU in zicht van verkiezingscampagne
Voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie houdt haar voorlopig laatste ‘troonrede’. De vraag is of ze aanstalten maakt om haar ‘groene’ koers wat te matigen en of ze vaart wil maken met het verwelkomen van nieuwe lidstaten.
Het Europese politieke jaar begint traditioneel met de zogeheten Staat van de Europese Unie van de voorzitter van de commissie. Maar dat jaar is nu maar kort: begin juni zijn er Europese verkiezingen en de campagne lijkt al volop gaande. Zo nemen Von der Leyens eigen christendemocraten in het Europees Parlement steeds meer afstand van haar klimaatbeleid. Dat gaat toch te snel, klagen ze, tot ontzetting van de andere middenpartijen met wie ze voorheen samen optrokken.
Von der Leyen zal vasthouden aan haar groene idealen, zeggen ingewijden die de toespraak al hebben gezien. Haar toon zal wel anders zijn. De meeste klimaatwetten zijn inmiddels aangenomen, het komt op de uitvoering aan. En daarin moeten bedrijven en burgers beter worden meegenomen, vindt ze volgens een hoge EU-bron. Anders komt er niets van terecht.
Een tweede belangrijke kwestie vraagt zo mogelijk nog meer behoedzaamheid van Von der Leyen. De EU maakt zich, wakker geschrokken door de oorlog tegen Oekraïne, voor het eerst in jaren op voor mogelijk een flinke groep nieuwe leden. Sommige lidstaten zien bijvoorbeeld Oekraïne liever vandaag dan morgen toetreden. Meerdere EU-kopstukken willen een datum prikken om de aspirant-leden zekerheid te geven.
Maar die kandidaat-landen moeten er eerst voor zorgen dat ze binnen de unie passen, blijft Von der Leyen volgens ingewijden onderstrepen. Zij zal uitdrukkelijk geen datum noemen. Niet een politieke gunfactor, maar succes op de Europese ‘inburgeringscursus’ moet volgens haar tellen.
Over haar eigen toekomst zal Von der Leyen tijdens haar redevoering woensdagochtend in het Europees Parlement in Straatsburg al helemaal niets zeggen. Aan een tweede termijn als commissievoorzitter - en dus nog vijf ‘troonredes’ - werkt de 64-jarige Duitse, zo wil het hardnekkige gerucht, in stilte.