Voorzitter voetbalbond verwart euforie met machismo
Spanje is een land van uitersten. Dat is een vreselijk cliché (welk land is volgens de reisgidsen eigenlijk géén land van uitersten?), maar het is wel waar. In elk geval geldt het voor de omgang tussen mannen en vrouwen. Of tussen vrouwen en mannen.
Zo is het ontegenzeggelijk waar dat het ”machismo” hier bestaat. Maar het is tegelijk waar dat Spanje de voorbije jaren wereldwijd pionier is geworden in wetgeving tegen discriminatie op grond van gender en seksueel misbruik.
De wet die in de volksmond ”Alleen ja is ja” heet, is daar een voorbeeld van. Deze vorig jaar ingevoerde wet –uiteraard omstreden, omdat Spanje dus een land van uitersten is– wil onder meer vrouwen beschermen die in verkrachtingszaken geconfronteerd werden met rechters die de neiging hadden hen nog scherper te ondervragen dan hun verkrachters. Hadden de slachtoffers van verkrachting in de ogen van deze rechters onvoldoende weerstand geboden, dan gingen de daders al gauw vrijuit omdat een en ander „met instemming” had plaatsgevonden.
De Koninklijke Academie van het Spaans definieert machismo als arrogantie van mannen tegenover vrouwen. Nederlanders hebben de neiging om te denken dat dit vooral iets is van zuidelijke landen. Misschien komt dit ook een beetje doordat we in het Nederlands vaak het Spaanse woord voor dit soort gedrag gebruiken. Machismo klinkt verder weg dan hanengedrag.
Toch komt de extreemste vorm van machismo, feminicide door (ex-)partners, in Nederland en de Scandinavische landen meer voor dan in Spanje. Het zal menigeen verbazen, maar het zijn de officiële statistieken die zeggen dat de kans dat een Nederlandse vrouw vermoord wordt door een jaloerse, gedumpte of gefrustreerde ex groter is dan dat een Spaanse dit overkomt.
Een ander verschil met Nederland –misschien ook onverwacht– is dat de media hier opvallend veel aandacht schenken aan geweld tegen vrouwen. Zo is de Spaanse samenleving de voorbije decennia onmiskenbaar gevoeliger geworden voor machismo.
Vandaar dat die kus van de voorzitter van de Spaanse voetbalbond op zijn zachtst gezegd nogal dom was. Eigenlijk was het niet eens een kus. Het was meer een man die het hoofd van een vrouw tussen zijn handen klemde en zijn mond met kracht op die van de vrouw drukte. Ze kon geen kant op.
Het gebeurde vorige week zondag in Sydney, en een miljoenenpubliek was er wereldwijd live getuige van. De man, kaalgeschoren hoofd, pak en stropdas, was Luis Rubiales (46), voorzitter van de Spaanse voetbalbond. De vrouw was Jenni Hermoso (33), lid van het Spaanse vrouwenvoetbalteam dat zojuist wereldkampioen was geworden.
Het was allemaal slechts „een spontane uiting van euforie”, zei de bondsvoorzitter, en iedereen die daar anders over dacht was een loser en een idioot. Een week later is het druk in het kamp van de losers en idioten. Alle Spaanse politieke partijen hebben hun afkeuring uitgesproken. En zelfs de FIFA, niet echt een bolwerk van radicaal feminisme, heeft Rubiales geschorst.