Na maanden van impasse zit er weer enig schot in het offensief van Oekraïne. De onderminister van Defensie, Hanna Maliar, bevestigde maandag de bevrijding van Robotyne, waarbij de zwaarste Russische verdedigingslinie in de zuidelijke regio Zaporizja zou zijn doorbroken.

Oekraïense troepen hesen eind vorige week al de nationale vlag in Robotyne. Het dorp ligt 85 kilometer van de bezette stad Melitopol en ongeveer 100 kilometer van Berdiansk, een havenstad aan de Zee van Azov. Oekraïne zette bij het offensief naar verluidt acht brigades in, ongeveer 2,5 keer de omvang van het Nederlandse leger.

Een Oekraïense commandant, actief rond Robotyne, stelt de moeilijkste Russische verdedigingslinie met mijnen te zijn gepasseerd. De tweede en derde linie zouden minder sterk zijn dan de eerste. De opmars kan nu sneller plaatshebben, verwacht de officier.

Tegenoffensief

Oekraïne lanceerde in juni een tegenoffensief om de Russische bezetter te verdrijven. De strijdkrachten stuiten echter op sterke Russische verdedigingslinies met mijnenvelden, loopgraven en antitankgrachten. Nergens ter wereld liggen zoveel dodelijke antitank- en antipersoonsmijnen als in Oekraïne.

De zuidwaartse opmars richting de Zee van Azov, een deel van de Zwarte Zee, vorderde daardoor de afgelopen maanden slechts moeizaam. Oekraïne hoopte de Russische bezettingsmacht in het zuiden in tweeën te splitsen door de landverbinding tussen Rusland en de Krim, de zogeheten landbrug, te doorsnijden.

De recente opmars bij Robotyne is een tactisch succes voor Oekraïne. De vooruitgang geeft het moreel van de Oekraïense troepen een nieuwe impuls. Verder is het een belangrijk signaal richting bondgenoten, die uitkijken naar Oekraïense successen.

Hoe serieus en dreigend de Oekraïense vooruitgang is, blijkt uit het feit dat de Russen troepen terugtrekken uit de regio Cherson en inzetten in de regio Zaporizja. Daarmee krijgen de uitgeputte Russische troepen in het zuiden, die al maandenlang niet zijn afgelost, eindelijk versterking.

Tegelijk betekent de plaatselijke Oekraïense opmars bij Robotyne nog geen strategische omslag in de oorlog. Daarvoor is meer nodig. Het doel van Kyiv is niet Robotyne, maar de Zee van Azov. Om die te bereiken wacht de Oekraïense troepen nog een zware, bloedige strijd. Niet zonder reden roept Kyiv extra manschappen op.

De Russen hebben de afgelopen weken alle tijd gehad om de tweede en derde verdedigingslinies in Zaporizja te versterken. Bovendien wacht Oekraïne na Robotyne de herovering van Tokmak en Melitopol, steden die door de Russen eveneens zwaar worden verdedigd. Pas daarna komt de Zee van Azov in zicht. De vraag is echter of dat doel haalbaar is. Amerikaanse functionarissen zeiden vorige week nog dat een Oekraïense herovering van Melitopol onwaarschijnlijk lijkt.

Het uiteindelijke doel van Kyiv, de Krim, is vooralsnog helemaal onbereikbaar, ook al neemt het Oekraïense leger de afgelopen weken het geannexeerde schiereiland zwaar onder vuur. Met vele tientallen raket- en droneaanvallen op bruggen, munitiedepots en commandocentra en met dodelijke prikacties van speciale eenheden of partisanen.

Russisch succes

De Russen zitten ook niet stil. Het Russische leger voerde de afgelopen dagen met succes een offensief uit in de buurt van de stad Koepiansk in het uiterste noordoosten van Oekraïne, op een paar honderd kilometer afstand van het zuidelijke front.

Daarmee zijn twee tegengestelde offensieven in Oekraïne ontstaan. Het doel van beide partijen is duidelijk. Oekraïne en Rusland proberen hun positie zo veel mogelijk te versterken voor eventuele besprekingen aan de onderhandelingstafel. Want het conflict moet uiteindelijk via onderhandelingen, een staakt-het-vuren of een vredesregeling worden beslecht.