De Koerden moesten drie stemmen uitbrengen: een voor de 275 leden tellende, landelijke Nationale Assemblee, een voor provinciale raden en een voor het parlement van hun autonome regio in de provincies Sulaymaniyah, Irbil en Dohuk.

Onder de Ba’ath-partij die Irak 34 jaar achtereen regeerde werden de Koerden stelselmatig gemarginaliseerd en onderdrukt. De verkiezingen symboliseren voor hen de breuk met het verleden. „Dit bewijst dat wij vrij zijn”, zegt de 19-jarige Akar Azad, die samen met zijn vrouw Serwin Suker en zijn zus Bigat naar het stembureau is gekomen. Hij zegt dat zij alle drie hebben gestemd op de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK).

De PUK en haar voornaamste rivaal, de Koerdisch Democratische Partij (KDP), vormden bij de landelijke parlementsverkiezingen een coalitie om ervoor te zorgen dat het Koerdische streven naar een federale staat verankerd wordt in de grondwet die later dit jaar door het parlement moet worden opgesteld. De Koerden willen ook dat óf het presidentschap óf het premierschap naar een Koerd gaat. De twee hoogste ambten van de Iraakse interim-regering worden momenteel bekleed door een sjiiet en een soennitische Arabier.

Veel Koerden zijn opgelucht dat voorafgaand aan de stembusronde de PUK en de KDP erin zijn geslaagd een coalitie te vormen. „Het allerbelangrijkste voor ons is de eenheid tussen de Koerdische partijen”, zegt de 32-jarige Aswad Jamal Karim terwijl hij met zijn vrouw gaat stemmen. Beide partijen hebben elkaar in het verleden herhaaldelijk met wapens bestreden.

Bij de Rizgari-koranschool voor jongens in Irbil moeten de kiezers in de rij plaatsnemen om de verschillend gekleurde stembiljetten in drie kartonnen dozen te doen. Waarnemers van verschillende politieke partijen en een jurist houden nauwlettend toezicht. „Alles gaat goed, er is geen fraude geweest”, zegt Rezan Mustafa, de waarnemer van het Turkmeense Front, die de Turkmeense minderheid in het noorden van Irak vertegenwoordigt. „De partijen bemoeien zich er niet mee.”

De procedure zorgt in de rij voor enige verwarring. „Moet ik (het formulier, red.) in de doos aankruisen of erbuiten?” vraagt een man met luide stem, hoewel het verboden is te praten. Sommigen herkennen de partij van hun keus slechts aan het lijstnummer dat naast de naam van de partij op het stembiljet vermeld staat. Een zoon vult het formulier in voor zijn 70-jarige vader, die analfabeet is.

„Dit is onze eerste stemervaring. Natuurlijk zijn de mensen in de war”, zegt het hoofd van het stembureau, Abdullah Ahmed. „Wij zijn het niet gewend. Ze weten zelfs niet dat ze de stembiljetten in de dozen moeten stoppen.”

De 29-jarige politieman Fouad Fattah zegt dat hij bang was een fout te maken. „Ik hoop dat de Koerden veel stemmen krijgen, zodat we onszelf kunnen regeren. Wij zouden graag in de regering zitten.”

De advocaat Ibrahim Mohammed Amin is blij. „Alles gaat tot dusver goed”, zegt hij. „Niemand kan zijn mening aan iemand anders opleggen. Iedereen is vrij een stem uit te brengen op de persoon van zijn keuze.”