In ons land varen de banken juist wél bij de huidige situatie. ING zag de jongste kwartaalwinst, vergeleken met dezelfde periode van 2022, bijna verviervoudigen. ABN Amro verbeterde het resultaat met ruim driekwart. De sector is weerbaar, concludeerde het Centraal Planbureau onlangs. Risico’s, zoals toename van oninbare bedragen doordat huiseigenaren hun lasten niet langer kunnen betalen, lijken gering.

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft in de voorbije maanden de rente fors naar boven bijgesteld. Voor de commerciële banken betekent dit dat kasmiddelen die zij bij die instelling stallen veel meer opbrengen. Het idee is dat zij aan de eigen rekeninghouders eveneens een hogere vergoeding bieden. Dat doen zij echter slechts mondjesmaat, lang niet in de mate van het gunstige tij dat ze zelf in Frankfurt ervaren. Ondertussen hebben zij hypotheken flink duurder gemaakt. Het zal duidelijk zijn: de ontwikkelingen aan het rentefront pakken op die manier in hun voordeel uit.

Voormalig ECB-president Mario Draghi benadrukte in 2014, toen de rente zakte naar recorddiepte, dat hij spaarders niet wilde plagen, maar dat hij beoogde de economie te stimuleren om hen daarna weer te laten profiteren van stijgende tarieven. Tot dusver merken zij van dit laatste weinig. Jarenlang ontvingen zij helemaal niks en de omstandigheden vandaag de dag zijn nog beroerder, want de 1 procent die de grootbanken nu uitkeren stelt niets voor bij het actuele inflatietempo. Vermogens worden uitgehold.

Christine Lagarde, de opvolger van Draghi, adviseert ontevreden consumenten om over te stappen. Sinds de fusie- en overnamegolf in de laatste decennia van de vorige eeuw, toen onder meer ING en ABN Amro ontstonden, heb je in Nederland echter niet zoveel te kiezen. Binnen de top drie, waartoe ook Rabo behoort, merk je weinig van onderlinge concurrentie om de gunst van de spaarder. Na een tariefswijziging bij de een zie je meestal snel een zelfde aanpassing bij de ander.

Voor een hogere rente kom je al gauw terecht bij een hier opererende buitenlandse speler: Openbank bijvoorbeeld, dochter van het Spaanse Santander, die 3,0 procent biedt. Of Bigbank uit Estland (2,35 procent). Wie zijn geld een jaar vastzet, kan bij Rietumu Bank uit Letland op 4,0 procent rekenen.

Ook die partijen vallen onder een depositogarantiestelsel, waardoor het saldo veilig is. Maar misschien zijn we in Nederland toch het fiasco rond het IJslandse Icesave nog niet vergeten en zijn we wat huiverig geworden om zaken te doen met bedrijven van ver weg. Sparen bij Icesave leek lucratief, maar het concern ging in 2008 failliet en het was daarna een heel gedoe om de toevertrouwde centen terug te krijgen.

De auteur is oud-redacteur economie van het RD.