Ruim anderhalf jaar geleden had die hervormingsagenda er al moeten liggen. Maar door vooral financieel gesteggel tussen rijk en gemeenten liepen de onderhandelingen forse vertraging op. Een week geleden zijn de afspraken ondertekend door rijk, gemeenten, zorgaanbieders en -verleners. Het gaat om een breed pakket aan maatregelen. Zo moeten gemeenten specialistische jeugdzorg centraal gaan inkopen en worden de administratieve lasten verlaagd.

Ook wordt de jeugdzorg begrensd, waardoor er meer capaciteit en geld beschikbaar komt voor met name de meest kwetsbare kinderen. Daarvoor wordt de Jeugdwet aangepast, zodat voor kinderen en ouders duidelijker wordt voor welke problemen zij hulp kunnen krijgen.

De samenwerking tussen de jeugdzorg en het onderwijs wordt verbeterd, zodat kinderen en jongeren collectief in plaats van individueel worden geholpen. Uithuisplaatsingen moeten zo veel mogelijk worden voorkomen.

In een eerste reactie zeiden Kamerleden tevreden te zijn dat er een akkoord is, maar diverse fracties waarschuwden tegelijkertijd dat het geen papieren tijger moet worden. Ook missen fracties de concrete uitwerking van een aantal afspraken, zoals het terugdringen van wachtlijsten, betere gespecialiseerde zorg en minder marktwerking.

Een aantal fracties, en zeker ook gemeenten, hebben nog altijd grote moeite met de bezuinigingen op de jeugdzorg die het kabinet wil doorvoeren. Tot 2026 moeten gemeenten ruim 1,1 miljard euro bezuinigen op de jeugdzorg en in 2026 961 miljoen euro. Volgens staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugdzorg) kan dat worden behaald door uitvoering van die hervormingsagenda.

Daarnaast hangt er nog de 511 miljoen euro aan structurele bezuinigingen op de jeugdzorg vanuit het regeerakkoord boven de markt. De gesprekken daarover waren geparkeerd, maar nu de hervormingsagenda er ligt, zullen de gesprekken over de invulling ervan worden hervat. Het kabinet denkt daarbij aan de invoering van een eigen bijdrage voor de jeugdzorg en beperking van de behandelduur.