Zoals het er nu naar uitziet, zullen er in Irak op 6 november opnieuw parlementaire verkiezingen plaatsvinden. Die verkiezingen zorgen nu al voor grote onrust onder de christelijke gemeenschappen in het land. Een onrust die wordt gevoed door eerdere ervaringen.

In het parlement in Bagdad worden traditioneel vijf zetels voor christenen gereserveerd. Probleem hierbij is dat ook niet-christenen uit politieke overwegingen op christelijke kandidaten kunnen stemmen. Met als gevolg dat de vijf christelijke zetels worden ingenomen door kandidaten die volgens de christenen zelf eerder de belangen van de gevestigde orde dienen.

Boycot

Bij de laatste verkiezingen, in oktober 2021, werden vier van de vijf christelijke zetels gewonnen door kandidaten van de Babylon Beweging, de politieke tak van de Babylon Brigade. Het gaat om een militie die claimt christelijk te zijn, maar waarvan bekend is dat deze nauwe banden onderhoudt met pro-Iraanse milities in Irak. Kerkelijke leiders in de Vlakte van Ninevé lieten daarom onlangs weten dat ze christenen mogelijk zouden oproepen de komende verkiezingen te boycotten als er niets grondig in het electorale systeem verandert.

Steun

Patriarch Louis Raphael Sako leidt de Chaldeeuwse Kerk in Irak. Toen de Islamitische Staat (IS) vele kerkleden uit Mosul en de Vlakte van Ninevé verdreef, kreeg hij nauwelijks steun uit westerse landen. De afgelopen weken stroomden de adhesiebetuigingen echter binnen. De Europese Unie en diplomatieke vertegenwoordigers van elf Europese landen spraken hun steun uit voor de patriarch, die in eigen land zwaar onder vuur was komen te liggen.

Patriach Sako had forse kritieke geuit op de Babylon Beweging, die beweerde samen te werken met de Chaldeeuwse Kerk. De patriarch wees deze claim van de hand. Volgens hem vertegenwoordigt de beweging absoluut niet de christenen in Irak. Met zijn uitspraken haalde hij de woede van de Babylon Beweging op de hals.

Journalist Ali Mamouri sprak zelfs over „een open oorlog” die er tussen de kerk en de Babylon Beweging is uitgebroken. Kerkelijke leiders beschuldigen de Babylon Beweging tevens van onrechtmatige inbeslagname van bezittingen en ontroerend goed, die de christenen in de Vlakte van Ninevé moesten achterlaten bij de komst van IS.

Youssef Toma, de Chaldeeuwse aartsbisschop van Kirkuk, steunt patriarch Sako. Hij noemde de Babylon Beweging „een nieuw christelijk fascisme, dat onze tegenstanders sterker maakt, families verdeelt en alles vernietigt wat we de afgelopen decennia hebben geprobeerd op te bouwen”.

Kruisvaarders

De verwachting is dat in de aanloop naar de verkiezingen de polarisatie onder christenen verder zal toenemen. Dat zal de reeds gemarginaliseerde groep christenen nog verder verzwakken.

De ambassadeurs van de elf Europese landen die patriarch Sako steunen, hebben eveneens op dit gevaar gewezen. Ze riepen christenen in Irak op om samen te werken, want „de huidige controverses tussen christenen belemmeren hun rol in de Iraakse samenleving”.

Volgens sommige critici is dit een gevaar dat altijd aanwezig is wanneer christenen zich organiseren in een gewapende militie. Ten tijde van IS was het moeilijk om hier bezwaren tegenin te brengen. Maar leden van de Babylon Brigade paraderen nu met kruisen en christelijke symbolen door de straten, wat tot spanningen met andere bevolkingsgroepen kan leiden. In de woorden van patriarch Sako: „We zijn geen kruisvaarders.”