Mensen van alle windstreken komen in Abbenbroek en iedereen heeft zijn eigen verhaal, stelde de predikant van de hersteld hervormde gemeente, ds. D.H.J. Folkers. „Abbenbroek heeft aantrekkingskracht. Vandaar de naam van het boek: ”Oase van Voorne en Putten”. Een oase is een plek van verkoeling waar je je dorst kunt lessen. Het water van de oase is wat mensen bindt. Je komt allemaal voor hetzelfde: even rusten en dan weer verder.”

Dat kenmerkt de gemeente van Abbenbroek, zo zei ds. Folkers. „Het Woord van God gaat hier open. Door de Bijbel spreekt Jezus Christus tot ons: „Komt allen tot Mij die vermoeid en belast zijn en Ik zal u rust geven”. Zoek je rust, dan ben je welkom bij de oase. Hier kun je God ontmoeten. Abbenbroek is al eeuwen een oase. Zo’n oase wordt gevuld vanuit de bron. De woorden van God geven houvast, rust, troost, richting en levenslessen. Door de Bijbel heen spreekt God met Abbenbroek, met u, jou en mij.”

Er ligt een opdracht voor Abbenbroek, stelde de predikant: „Behoudt de oase én gebruik hem.”

Vrijzinnigheid

Ds. A.A.F. van de Weg, predikant van de hersteld hervormde gemeente van Apeldoorn, en oud-predikant van Abbenbroek, schetste wat er zich de afgelopen eeuwen allemaal in het kerkgebouw van Abbenbroek afspeelde. „Het was een kerk waar pelgrims kwamen, waar varkens stonden en waar tijdens de Watersnood de stoelen door de kerk dreven. Laten we bedenken dat het een wonder van God is dat het gebouw nog open is en een kerkscheuring overleefde. De Heere beschermt de gemeente.”

De predikant verzamelde informatie, foto’s en verhalen over de veelbewogen geschiedenis van de kerk. De Aegidiuskerk is genoemd naar een rooms-katholieke heilige –Sint Aegidius– die werd aangeroepen als er plagen waren. Voor de Reformatie was er een roomse tijd in Abbenbroek. Ds. Van de Weg: „In de kerk stonden zeven altaren en er hing een schilderij van Maria. Dat zou een geneeskrachtige werking hebben gehad. Niet minder dan 48 mirakelen, wonderen, werden op schrift gesteld. Mensen werden hier genezen van hun blindheid, doofheid, jicht en hartzweren.”

In de negentiende eeuw stond ds. W.C. van Manen in Abbenbroek. Een radicale theoloog, die voor het eerst publiekelijk uitsprak niet te geloven in de lichamelijke opstanding van Christus. „Het was een dieptepunt, wat mij betreft. Het was de tijd van radicale vrijzinnigheid waarbij het Evangelie verschraalde tot een humaan verhaal en een sociaal praatje. Veel later werd de invloed van de Gereformeerde Bond merkbaar in de Abbenbroek. Theologisch vind ik dat verblijdend. Abbenbroek werd een oase.”

Barmhartige Samaritaan

Ds. M. van Kooten, predikant van de hervormde gemeente te Elspeet, schreef het boek ”Oase van Voorne en Putten” (22,50 euro, exclusief verzendkosten) en stond stil bij enkele bijzondere voorgangers die in de loop van de jaren aan de gemeente verbonden waren.

Zo stond van 1873 tot 1877 ds. G.C. Steijnis in Abbenbroek. Geen rechtzinnig predikant, stelde ds. Van Kooten. „Hij rekende af met de leer van de predestinatie. Later vertrok hij naar Paramaribo om predikant te worden in de Maarten Lutherkerk, als evangelisch-luthers predikant. In Paramaribo kreeg de predikant het aan de stok met gouverneur De Savornin Lohman, die een afkeer had van Joden. Toen ds. Steijnis het voor hen opnam, werd het hem erg moeilijk gemaakt. De man stak zijn nek uit voor het Jodendom, bewonderenswaardig.”

Ds. N. van der Veen, predikant van 1948 tot 1952, wilde in de Tweede Wereldoorlog de zogenaamde loyaliteitsverklaring niet ondertekenen. Daarom stopte zijn studie. In oorlogstijd was hij druk bezig om jonge Joden een onderduikadres te geven. Dat ging zover dat hij in de gevangenis belandde. In 1949 vraagt de predikant aan de kerkenraad om iets te doen voor het welzijn van de oud-burgemeester, die na zijn straf te hebben uitgezeten vanwege collaboratie, terug was gekomen. De kerkenraad reageerde afwijzend. „Staat de geschiedenis van de barmhartige Samaritaan dan niet in jullie Bijbel?” vroeg de predikant aan zijn kerkenraad.Bij zijn afscheid stelde ds. Van der Veen dat „de diaconie wat meer met haar goederen moet doen voor armen en nooddruftigen”.

Koolmonoxidevergiftiging

Ds. J. Koppelaar, oud-predikant van de gemeente, voerde als laatste het woord. Als agent kwam hij ooit in Abbenbroek, in een blauwe politiebus, niet bevroedend dat hij daar ooit als predikant zou staan. De predikant werd er beroepen toen hij in zijn eerste gemeente Kinderdijk stond. „Van 700 kerkgangers daar naar 70 tot 80 hier. Weet waar je aan begint, zeiden ze tegen me, Voorne-Putten is een eiland zonder Heiland. Maar dat is niet waar gebleken, de Heere heeft hier gewerkt.”

Ds. Koppelaar verhaalde hoe er in 2001 een koolmonoxidevergiftiging plaatsvond in de kerk. „26 kerkgangers moesten naar het ziekenhuis, het is een wonder dat er toen geen doden gevallen zijn. Het was Gods zorg dat we tijdig uit de kerk konden komen. We hadden net psalm 68:10 gezongen: „Hij kan, én wil, én zal in nood, zelfs bij het naad’ren van de dood, volkomen uitkomst geven”. Dat is waar geworden.”