Verbrande huizen, geplunderde markten en lange rijen lichamen. Het zijn beelden uit El Geneina die op sociale media de ronde doen. Ze zijn moeilijk te verifiëren, want de hoofdstad van West-Darfur is inmiddels ontoegankelijk voor grote media en internationale organisaties. De verwoestingen in de stad zijn echter ook duidelijk zichtbaar op satellietbeelden. Grote delen van het centrum zijn daarop zwartgeblakerd.

Hulpverleners ontvluchtten de stad al weken geleden, omdat de situatie onhoudbaar werd. „El Geneina is op dit moment de slechtste plek op aarde”, somberde Fleur Pialoux van Artsen zonder Grenzen (MSF) toen ze de stad eind april noodgedwongen moest ontvluchten. Ze vertelde tegenover The New York Times over lichamen in de straten van de stad, platgebrande vluchtelingenkampen, geplunderde markten en verwoeste wegen.

Dergelijke getuigenissen klonken sindsdien vaker. Half mei vermoordden gewapende mannen in twee dagen tijd 280 mensen in El Geneina. Ze arriveerden volgens getuigen op motoren, paarden en in auto’s en richtten vervolgens uren achtereen slachtingen aan. Wrang detail is dat ze de stad binnenvielen op het moment dat de inkt van een nieuw bestand tussen de twee strijdende partijen in Sudan nog nauwelijks droog was.

Vorige week was het opnieuw raak. Gewapende mannen gingen dagenlang plunderend en moordend door de straten van de stad. Volgens lokale bronnen steeg het dodental in El Geneina daarmee tot meer dan 1100.

Genocide

De beschuldigende vinger bij al deze aanvallen wijst consequent in de richting van de Rapid Support Forces (RSF), de militie van de dissidente generaal Mohamed Hamdan Dagalo, alias Hemedti. Hemedti is sinds april in een openlijk conflict om de zeggenschap over Sudan verwikkeld met generaal-president Abdel Fattah al-Burhan. In Darfur is Hemedti bepaald geen onbekende: als kopstuk van de toenmalige Arabische Janjaweedmilitie (een voorloper van de RSF) speelde hij een belangrijke rol in de bloedige strijd die vanaf 2003 in de regio woedde. Daarbij vielen naar schatting 300.000 doden. In 2013 benoemde de toenmalige president Omar al-Bashir Hemedti tot leider van de nieuw gevormde RSF-militie.

Net als in de strijd vanaf 2003 wijzen alle getuigenissen erop dat Afrikaanse inwoners ook nu specifiek doelwit van moordpartijen zijn. „Arabische tribale milities zijn bezig met massaslachtingen onder alle Afrikaanse stammen in El Geneina”, verklaarde de uit de stad gevluchte Mohamed Ishaq deze week in The Sudan Tribune. „Mensen worden enkel op basis van hun etniciteit vermoord.”

De Amerikaanse Sudan-expert Eric Reeves, die Sudan al meer dan 40 jaar volgt, laat desgevraagd weten zonder aarzeling het woord genocide in de mond te nemen voor de huidige slachtingen. „Ik ben lang lid geweest van een internationaal gezelschap van genocide-wetenschappers, het Genocide Prevention Advisory Network, en weet heel goed wat de term genocide inhoudt”, tekent hij erbij aan. „De slachtpartijen die nu gaande zijn in Darfur, en dan vooral in El Geneina en in de regio rond Kutum, zijn onmiskenbaar genocidaal van aard.”

Hij herinnert aan een uitspraak van de beruchte Janjaweedleider Musa Hilal in 2004: „Verander de demografie van Darfur. Maak het vrij van Afrikaanse stammen.” Reeves: „Die verandering is nu in een wraakcampagne hervat.”

De wreedheden die RSF nu begaat, noemt hij „simpelweg schokkend.” Daarbij denkt hij niet alleen aan de aard van het geweld, maar ook aan de onbeschaamde wijze waarop RSF-strijders hun slachtpartijen online uitventen.

Schrik van Darfur

Over de toekomst van Afrikaanse volken in Darfur is Reeves weinig hoopvol. „Ik denk dat de RSF uiteindelijk bakzeil zal moeten halen in (de Sudanese hoofdstad, MW) Khartoem en zich daar zal moeten terugtrekken. De militie is gehaat bij de bevolking, heeft problemen met de bevoorrading en ontbeert een effectief commando.”

De RSF zal zich volgens Reeves terugtrekken in Darfur, waar ze de verbittering over geleden verliezen zal botvieren. „De RSF zal een schrik voor heel Darfur zijn. Niemand is dan veilig en etnisch gericht geweld zal opnieuw aan de orde van de dag zijn.”