IAEA: op korte termijn geen risico’s voor kerncentrale Zaporizja
De verwoeste stuwdam in Oekraïne vormt op korte termijn geen veiligheidsrisico’s voor de kerncentrale van Zaporizja, stelt het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA). De nucleaire faciliteit haalt koelwater uit het stuwmeer achter de dam, maar beschikt volgens directeur-generaal Rafael Grossi nog over back-upopties om veilig te opereren.
Het waterpeil in het stuwmeer is nog niet zodanig gedaald dat er geen water meer uit kan worden gehaald voor de kerncentrale. Wanneer dat punt wel wordt bereikt, is niet duidelijk. Het gaat volgens het IAEA mogelijk om een kwestie van dagen. De organisatie bevestigt dat het koelwaterreservoir volledig gevuld is, nadat Oekraïne dat eerder had verklaard. Er is genoeg water voor een aantal maanden.
Daarnaast kan volgens de VN-waakhond gebruik worden gemaakt van bijvoorbeeld het watersysteem van de nabijgelegen stad Enerhodar en mobiele pompen. Ook zou de brandweer water kunnen brengen. Het IAEA zegt dat het door de kerncentrale op de hoogte is gesteld van de invoering van maatregelen om het watergebruik te beperken. Er zou alleen nog water worden gebruikt als dat noodzakelijk is voor de veiligheid, bijvoorbeeld voor het koelen van de reactoren.
Volgens Grossi heeft de kerncentrale zich op onder meer het bezwijken van de Kachovka-dam voorbereid na de kernramp in het Japanse Fukushima in 2011. „Dat zal het personeel helpen om met deze nieuwe, uitdagende situatie om te gaan”, aldus het IAEA-hoofd. Hij spreekt van een verslechtering van de „al zeer moeilijke en onvoorspelbare situatie op het gebied van nucleaire veiligheid”.
De kerncentrale in het zuiden van Oekraïne, de grootste van Europa, werd aan het begin van de Russische invasie ingenomen. In de omgeving vinden geregeld beschietingen plaats, die meermaals problemen hebben veroorzaakt voor de stroomtoevoer naar het nucleaire complex. Externe stroom is nodig om reactoren van de kerncentrale te koelen en voor andere veiligheidsfuncties.
Sinds september vorig jaar verblijven IAEA-experts op permanente basis in de centrale. Het team wordt om de zoveel tijd afgelost door collega’s en dat moment breekt volgende week weer aan. Grossi zal de nieuwe missie naar de centrale zelf leiden, zo heeft hij bekendgemaakt.