De 20-jarige Dia kwam om bij een extreme ontgroening van herenstudentendispuut Reuzegom in Leuven.

De achttien bij de ontgroening betrokken Reuzegommers kregen vorige week werkstraffen opgelegd van tussen de 250 en 300 uur en boetes van 400 euro, plus de proceskosten. Een aantekening in het strafblad kregen ze expliciet niet. Het openbaar ministerie had veel strengere straffen geëist.

Zondag demonstreerden in verschillende Belgische steden bij elkaar ruim 1500 mensen tegen de in hun ogen absurd lage strafmaat. Ook op sociale media klinkt er luid protest. Op diverse sites worden alle details over de betrokken leden van Reuzegom gedeeld: hun namen, foto’s en functies. De Belgische media hebben hun namen principieel niet genoemd, maar online is het hek van de dam.

Dia overleed in december 2018 aan acuut hersenoedeem, veroorzaakt door een extreme hoeveelheid zout in zijn lichaam. De student had een levende goudvis moeten doorslikken, waarna hij grote hoeveelheden vissaus toegediend kreeg: een goedje met een zoutgehalte van 24 gram per 100 gram. Het idee was dat hij daardoor de vis weer zou uitbraken. Toen dat bij Dia niet lukte, moest hij meer vissaus nuttigen en uiteindelijk nóg een goudvis doorslikken.

Daarbij stond Dia bij een buitentemperatuur van zo’n 5 graden urenlang in een kuil met water, waarbij hij voortdurend vernederende rituelen moest ondergaan.

Op de ochtend van dit ritueel was al duidelijk dat Dia ernstig verzwakt was door eerdere ontgroeningsrituelen. Op filmpjes die de Vlaamse krant Het Laatste Nieuws dit weekend verspreidde, is te zien hoe Dia met twee andere aspirant-leden op de ochtend van 5 december ernstig verzwakt door de straten van Leuven loopt.

Dia wordt uiteindelijk uit de kuil gehaald, waarna leden van Reuzegom hem proberen op te warmen. Als dat geen effect heeft, brengen ze hem naar het ziekenhuis. Dia belandt daar in coma en krijgt een hartstilstand. Zijn lichaamstemperatuur is dan gezakt tot 27,2 graden en hij heeft dubbel zoveel als een dodelijke dosis zout in zijn bloed. Hij blijkt niet meer te redden.

Klassenjustitie

De dramatische gang van zaken is door Belgische media gedetailleerd beschreven. De rechter oordeelde echter dat er rond de dood van Dia geen opzet in het spel was.

De beklaagden wisten volgens de rechtbank niet dat overmatige inname van vissaus dermate schadelijke gevolgen kon hebben. De gebruikte saus was vrij te verkrijgen en op de fles stond nergens dat inname ervan ernstige medische consequenties kon hebben.

Het ging daarmee volgens de rechters dus om onopzettelijke doodslag. Daarop staat in België maximaal twee jaar gevangenisstraf en een geldboete van tussen de 50 en 1000 euro.

Critici, onder wie politici, verdenken de rechtbank van klassenjustitie. De ouders van de veroordeelde Reuzegommers behoren vrijwel allemaal tot de elite, met goede relaties bij de rechterlijke macht en toegang tot topadvocaten. Dia, zoon van een Afrikaanse vader en een Belgische moeder, behoorde niet tot dat milieu. De socialistische politicus Raoul Hedebouw vroeg zich in het Vlaams parlement af hoe de zaak zou hebben uitgepakt als de rollen omgekeerd waren geweest. Opponenten van de uitspraak herinneren er bovendien aan dat de 400 euro boete net zoveel is als drie leden van Reuzegom in 2013 moesten betalen voor het ombrengen van een big. Zoveel is Dia kennelijk ook waard, is dan de conclusie

Klap

Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne zei zondag bereid te zijn een open debat te voeren over de straffen in België, maar benadrukte ook dat „de wetten zijn wat ze zijn”. Het gaat daarbij niet enkel om boete en schuld, „maar ook over de vraag hoe we van criminelen betere mensen maken”. De minister hekelde bovendien het feit dat politici zich uitspreken in plaats van rechters en zei zich zorgen te maken over de status van de rechtsstaat. „Ik heb rechters gehoord die schrik hebben dat zij en hun familie worden belaagd.”

Vader Ousmane Dia toonde zich in het tijdschrift Humo intussen „diep teleurgesteld” over de uitspraak. „Sanda was mijn zoon – mijn enige zoon”, zei hij. „Die hebben ze me afgenomen. En nu heb ik van het gerecht ook nog eens een klap in mijn gezicht gekregen.”