Stratfor, een particulier alternatief voor de CIA
Een particuliere inlichtingenorganisatie met reguliere publicaties waarop men zich kan abonneren die cliënten indien gewenst inlichtingen ’op maat’ levert. Dat is ”Stratfor” (Strategic Forcasting - Strategische Verwachtingen), dat in 1996 werd opgericht door dr. Georg Friedman, oud-docent politieke wetenschappen aan onder andere de Louisiana State University in Baton Rouge in de Amerikaanse staat Louisiana.
Friedman richtte de particuliere inlichtingenorganisatie op omdat hij „in 1996 besefte dat de Amerikaanse inlichtingendienst CIA faalde.” Daar kwamen andere ontwikkelingen bij. „In het verleden waren inlichtingen altijd de verantwoordelijkheid van overheden, zoals de posterijen. Die kregen de laatste jaren echter wereldwijd concurrentie van particuliere koeriersdiensten zoals Fedex. Waarom de inlichtingendiensten dan niet? Daar kwam het fenomeen internet bij plus het einde van de Koude Oorlog tussen oost en west”, aldus de 55-jarige Friedman.
CIA
Waarom zit Stratfor niet in Washington, dicht bij het vuur? „In Washington houdt men zich voornamelijk bezig met de vraag wie welke politieke baan krijgt. Daar moet je lunchen met mensen die soms iets te vertellen hebben, maar soms ook niets. Hier in Austin kan ik naar de wereld en naar Amerika luisteren. Hier in het ”heartland”, centrum, van Amerika praat ik met zakenmensen en analyseren wij de informatie die wij wereldwijd krijgen toegestuurd. In verhouding krijgen wij veel minder informatie dan de CIA verzamelt, maar wij analyseren die informatie veel beter dan de CIA”, meent Friedman.
Er zijn meer verschillen met de CIA. „Wij besteden relatief veel tijd met uit te vinden wat onze eigen regering op bepaalde terreinen van plan is. Dat kan de CIA niet doen. Toch is dat belangrijk, want soms zijn de wegen van Washington even mysterieus als die van de terreurorganisatie al-Qaida. Verder streeft de CIA naar een zekere mate van populariteit binnen het politieke apparaat. Dat is ons volstrekt onverschillig. Wij willen niet populair zijn, als wij maar gelijk hebben.”
Friedman wijst er verder op dat de CIA werkt volgens een consensusmodel. „Stel, er beweert iemand bij de CIA dat Canada van plan is om de VS binnen te vallen. Iemand anders spreekt dat vervolgens tegen. Dan komt er als eindresultaat uit dat Canada een kleine invasie van plan is. Een onzinnig voorbeeld natuurlijk, maar zo werkt de CIA. Als er bij ons twee tegengestelde visies zijn, praten wij daar net zolang over tot een van die twee visies wint. De CIA beschikt verder over ongelofelijk veel informatie over bijvoorbeeld internationale topleiders. Maar die weten soms als laatste wat er in hun land gebeurt. Zo miste de CIA indertijd de naderende ineenstorting van het Sovjetimperium.”
Analyses
„Ik vergelijk de CIA wel eens met een gigantisch oor dat is verbonden met een heel klein verstand. Veel informatie, maar weinig en onvoldoende analyse”, aldus Friedman. Over de aanstaande hervorming van Amerika’s inlichtingenapparaat is hij niet optimistisch gestemd. „Ik ben bang dat men een nieuw instituut creëert binnen het bestaande systeem. De CIA werd in het leven geroepen om de (Russische) KGB te bestrijden, maar wij strijden nu tegen Osama bin Ladens. Misschien zou je alles van de grond af aan opnieuw moeten opbouwen, maar dat is natuurlijk niet zo eenvoudig.”
Stratfor levert abonnees een breed palet aan scherpe, realistische analyses over ontwikkelingen overal ter wereld. Maar men kan ook informatie op maat krijgen. Als een bedrijf bijvoorbeeld wil weten hoe bepaalde verhoudingen in pakweg Peru liggen. Of men vraagt Stratfor om uit te zoeken wat Indonesië gaat doen bij de volgende OPEC-vergadering. Stratfor is overigens niet helemaal afwezig in Washington. De organisatie heeft een klein kantoor in de Amerikaanse hoofdstad. Europese vestigingen zijn er nog niet. „Wij overwegen om in Amsterdam ons Europese bruggenhoofd te vestigen”, aldus Georg Friedman.