De Europese Commissie kwam woensdag met haar langverwachte voorstellen over de herziening van het zogeheten Stabiliteits- en Groeipact (SGP), waarin de regels voor begrotingstekorten en staatsschulden voor de eurolanden wettelijk zijn vastgelegd. De regels zijn sinds begin 2020 tijdelijk opgeschort vanwege de pandemie en daarna vanwege onverwachte uitgaven door de oorlog in Oekraïne. De commissie wil het SGP volgend jaar weer activeren, maar er gaat wel wat veranderen. Centraal staat het idee om de regeringen meer inspraak te geven in de manier waarop ze hun schulden afbouwen.

Duitsland, Frankrijk en Italië hebben meteen al uiteenlopende kritiek op de voorstellen. Volgens Kaag is het nu tijd om de onderhandelingen te beginnen en zijn de voorstellen daar een goede basis voor. In Stockholm staat de kwestie niet op de officiële agenda maar „ik weet zeker dat we erover gaan praten”, zei Eurocommissaris Paolo Gentiloni bij aankomst.

Kaag zei dat een „geloofwaardige schuldenafbouw” door landen met te hoge staatsschulden voor het kabinet een van de voorwaarden is om te kunnen instemmen met het pakket. Een begrotingstekort van maximaal 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) en een maximale overheidsschuld van 60 procent van het bbp blijven de norm voor de eurolanden. Maar geschrapt is de jaarlijkse verlaging met 1/20e deel van de schuld boven de drempel van 60 procent. Daardoor zouden bepaalde landen hun economie moeten ‘kapotbezuinigen’. Er is meer ruimte voor investeringen zolang de uitgaven maar niet de verwachte economische groei overstijgen.

De Duitse minister Christian Lindner vindt de voorstellen te slap en wil een vaste jaarlijkse schuldreductie. Hij zei in Stockholm „constructief” de onderhandelingen in te gaan. Eurocommissaris Gentiloni zei „optimistisch” te zijn dat de lidstaten er wel uit zullen komen. „Om een brug te kunnen bouwen heb je een fundering nodig. Ons voorstel is dat.”