Op het voetbalveld bij het vliegveld van de Indonesische luchtmacht in Banda Atjeh staan vier SH60 Sea Hawk-helikopters. Elk op een hoek van een denkbeeldig vierkant. De rotors maken een enorm kabaal, maar het personeel van het Amerikaanse vliegdekschip de Abraham Lincoln, dat aan de rand van het veld de operaties hier leidt, is er duidelijk aan gewend. Zelfs de pet van luitenant Daniels schrikt er niet van terug. Elke keer als er een Sea Hawk landt of opvliegt waaien waterflessen, stukken plastic en karton in alle richtingen, maar de pet van Daniels lijkt wel op zijn hoofd geplakt. Hoofddeksels van civiel personeel waaien alle richtingen uit, maar Daniels hand hoeft nooit naar zijn pet te gaan; die blijft koppig op zijn hoofd zitten.

Zodra er een nieuwe helikopter landt, rennen onmiddellijk dertig marinemensen het veld op met dozen voedsel, voorraden medicijnen, water en zakken rijst. Binnen enkele seconden vormen ze een lange rij en alles wordt snel doorgegeven, de heli in. De Amerikaanse marine zit hier al meer dan twee weken en de handelingen zijn inmiddels routine geworden.

De mannen en enkele vrouwen in uniform zijn enorm gedisciplineerd. En ze werken keihard. Binnen vier minuten zit de heli propvol met goederen en enkele van de marinemensen lopen terug naar de kant van het veld met dozen in de armen. Iedereen loopt voorzichtig. De regen van de afgelopen week heeft van het voetbalveld een modderbad gemaakt waarin de stevige soldatenkistjes centimeters diep wegzinken. Toch weet iedereen zijn uniform schoon te houden. Slechts een enkeling heeft modderspatten.

Weer een viertal minuten later klimt de helikopter onder enorm geraas de lucht in. Karton en waterflessen vliegen weer in het rond maar de pet van Daniels blijft zitten.

De Abraham Lincoln heeft zestien helikopters ingezet in Banda Atjeh. Ze vliegen de hele dag door en gaan alleen naar het moederschip terug om te tanken.

De 22-jarige Chas Dearie uit Los Angeles zit achter de twee piloten voor een grote open deur. De dozen en zakken die hem worden aangereikt zet hij razendsnel weg. Tijdens de vlucht naar het totaal geïsoleerde dorp Kuwaiti Tunam zit hij rustig op de rijstzakken, de benen wijd uitgespreid, het zonneschermpje op zijn helm omlaag, zodat zijn gezicht vrijwel verborgen blijft. Alleen zijn mond is nog te zien.

Maar praten kan niet. Daar is het te lawaaierig voor. Hij schrijft zijn gedachten in een schrift dat hem aangereikt wordt. „Het is fantastisch om deze mensen te helpen en te doen waarin we getraind zijn. Maar wat ik heb gezien ligt zwaar op mijn hart”, schrijft hij. Als hem gevraagd wordt wat hij dan precies heeft gezien, schrijft hij een kort maar vastbesloten antwoord op: „no comment” (geen commentaar). Zijn gezicht blijft de hele tocht strak en serieus. Dit is geen missie waarbij gelachen wordt, lijkt hij te willen zeggen. Dit is bloedserieus.

Als de helikopter zich van het vliegveld verwijdert wordt meer en meer van de stad Banda Atjeh zichtbaar. Het grootste deel van de stad ligt volledig plat. Een lege grijsbruine ruimte. Waar bergen uit zee oprijzen zijn bomen tot op zo’n 3 tot 5 meter hoogte volledig weggeslagen. De tsunami heeft langs de gehele noordwestkust van Sumatra een nieuwe boomgrens getrokken. Daaronder is alles kale steen. Dertig minuten lang vliegt de Sea Hawk boven de kust. En dertig minuten lang is daar werkelijk alles kaalgeslagen. Vaak tot op 2 of 5 kilometer landinwaarts. Zelfs de kustweg is op veel plaatsen niet meer te ontdekken. Van de tientallen bruggen staan er misschien nog een of twee overeind. De andere zijn weggespoeld.

Nieuwsprogramma’s op de televisie tonen hordes mensen die de goederen uit de helikopters proberen te trekken. Maar wanneer Dearies Sea Hawk de grond raakt in het volledig verwoeste Kuwaiti Tunam zijn er nauwelijks mensen te zien. In veel dorpen is bijna de hele bevolking omgekomen en mogelijk is dat hier ook het geval.

Na enkele seconden komen enige Indonesische soldaten in groene camouflagekleding aanrennen om te helpen met uitladen. Achter hen aan rent een schare kinderen die precies blijken te weten wat een helikopter voor hen betekent. Ze verzamelen zich rond de cockpit. Schreeuwend en duwend. Een van de twee piloten duwt snoep door een klein rond gat in het raam. De kinderen trekken het wild naar zich toe. Een Indonesische soldaat duwt hen uiteindelijk weg, zodat de Sea Hawk weer kan opstijgen.

De Sea Hawks van de Abraham Lincoln brengen niet alleen de hoognodige hulpgoederen, ze nemen ook gewonden mee terug. Naast het voetbalveld is door de Samur Proteccion Civil uit de Spaanse hoofdstad Madrid een noodziekenhuis opgezet in drie grote tenten. „In het begin”, zegt dokter Juan Bilbao, „hadden we op sommige dagen meer dan vijftig patiënten. Nu loopt dat terug. Donderdag hadden we er slechts acht.”

Aanvankelijk deden Bilbao en zijn collega’s amputaties en behandelden ze grote wonden aan benen en armen. Later werden dat gevallen van tetanus, malaria, longontsteking en andere infecties. Ironisch genoeg betrof het eerste geval van malaria een brandweerman die deel uitmaakte van de Franse hulptroepen. Nu behandelt het team veel beenbreuken en huidziektes, veroorzaakt door het smerige water.

„We werken ook in een ziekenhuis van Banda Atjeh”, zegt Bilbao. „Tachtig procent van de medische staf is daar omgekomen.” Dat is een van de redenen waarom het organisatorisch zo’n chaos is in de stad. Er is een groot gat gevallen in de organisatorische en sociale infrastructuur.

In het begin was het heel moeilijk, zegt hij. „We zaten in een moeras. Er lagen zo veel lijken. En er was geen water. Geen elektriciteit. Er was niets van wat dan ook. We sliepen in tenten en werkten meer dan twaalf uur per dag.”

Nu zit Bilbao er lekker ontspannen bij. Het belangrijkste werk is gedaan. Maar klaar is het nog lang niet. Achter hem vliegt onder luid geraas weer een enorme Sea Hawk de lucht in. Nog niemand weet of hij zal terugkeren met nieuwe patiënten.