Alleen het seksuele gedrag is dan nog van belang voor Sanquin, met het oog op infecties die overdraagbaar zijn via het bloed. Op dit moment mogen mannen die seks hebben met mannen alleen doneren als ze al langere tijd een monogame relatie hebben, of als ze vier maanden geen seksuele gemeenschap hebben gehad. Voor hetero’s geldt dat niet. Wel vraagt Sanquin hen naar seksueel risicogedrag.

Het moet echter afgelopen zijn met het beleid dat is gericht op mannen die seks hebben met mannen, zo vindt stichting Sanquin. Het moet er voortaan niet meer toe doen met wie een donor seks heeft gehad. Ernst Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, spreekt in een brief aan de Tweede Kamer van goed nieuws. Hij hecht er dan ook aan dat de nieuwe praktijk uiterlijk per 1 januari ingaat.

Risicogedrag

De invoering heeft nog wel enige tijd nodig, zo meldt Sanquin. De organisatie werkt namelijk samen met Prothya Biosolutions Netherlands BV, die plasmageneesmiddelen produceert uit het door Sanquin ingezamelde plasma. Vanwege de nieuwe beoordeling van seksueel risicogedrag zal Prothya het registratiedossier bij het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) moeten aanpassen.

Pas na goedkeuring door de EMA kan volgens Prothya de gelijke behandeling van alle bloeddonors daadwerkelijk worden ingevoerd. Ook de bloedbanken zullen één en ander moeten aanpassen en alle medewerkers trainen.

In de politiek, en ook in de publieke opinie, was er veel weerstand tegen de aparte behandeling van mannen die seks hebben met mannen. Sanquin heeft het nieuwe beleid ontwikkeld op basis van wetenschappelijk onderzoek „dat concrete handvatten geeft om deze wijziging in te voeren”. De wijziging zat er al langer aan te komen, maar onderzoek in samenwerking met de universiteit van Maastricht liep vertraging op.

Het COC, belangenorganisatie van onder anderen homoseksuelen, zegt gelukkig te zijn met de ontwikkelingen. „Vanaf begin 2024 worden mannen die seks hebben met mannen niet meer gediscrimineerd bij bloeddonatie”, zo concludeert de organisatie. Ze heeft het jarenlang bepleit, zegt COC-voorzitter Astrid Oosenbrug, die het heeft over een doorbraak.

De Nederlandse Vereniging van Hemofilie Patiënten (NVHP) is weliswaar voorstander van een vrijer beleid, maar is er niet gerust op dat het helemaal veilig kan. De patiëntenvereniging voor mensen met een stollingsstoornis wil daarom een onafhankelijke toezichthouder of inspectie. „Wij zien het als verantwoordelijkheid van de minister om externe controle op de bloedveiligheid in te bouwen,” reageert voorzitter Arnoud Plat van de NVHP. „Bloedproducten moeten maximaal veilig zijn.”