Vanaf de aanvang van de oorlog in Irak ging het Pentagon ervan uit dat het aantal Amerikaanse soldaten in Irak na de val van het Iraakse regime gereduceerd kon worden. Een lijvig rapport van de Defense Science Board (DSB), dat al van eind vorige maand dateert maar pas deze week bekend werd, spreekt dat formeel tegen.

„Wij geloven dat men ter plaatse meer mensen nodig heeft voor de stabilisering en de wederopbouw dan vóór de verovering”, zegt de DSB nu in een nieuw rapport. De experts halen daarmee een van de belangrijkste strategische premissen van het Amerikaanse Irak-beleid onderuit.

De DSB is een groep van experts, vooral uit de privé-sector, die het Pentagon vrijwillig adviseren. Meestal volgt minister van Defensie Rumsfeld de aanbevelingen op.

Op basis van ervaringen met Amerikaanse militaire interventies in de afgelopen vijftien jaar berekende de DSB dat er „om een conflictueuze samenleving te transformeren 20 soldaten nodig zijn per 1000 inwoners - en dat vijf tot acht jaar lang.” De huidige troepensterkte in Irak bedraagt 6 soldaten per 1000 inwoners. Dat is dus eenderde van de troepensterkte die de DSB aanbeveelt.

Het nieuwe rapport doet geen specifieke uitspraken over het Amerikaanse beleid in Irak. Maar tussen de regels door bevelen de experts wel een troepenversterking aan. „Gezien het feit dat ons drie tot vijf jaar ter beschikking staan voor de wederopbouw en de stabilisering, is het duidelijk dat er erg veel bijkomende middelen nodig zijn.”

Het rapport ”Transition to and from hostilities” stelt ook dat het ministerie van Buitenlandse Zaken beter geschikt is om de wederopbouw van Irak te coördineren. De Amerikaanse regering vertrouwde die taak aanvankelijk toe aan het Pentagon. Het ministerie van Defensie „benadert stabilisatie en reconstructie niet op dezelfde manier als de puur militaire taak”, zegt de DSB. „Die mentaliteit moet veranderen.”

Het is de tweede keer in evenveel maanden dat de adviesgroep het Pentagon impliciet een onvoldoende geeft inzake Irak. In november maakte de DSB al brandhout van de communicatiestrategie van het Pentagon. Het imago van de VS als de verspreider van de democratie in het Midden-Oosten werkt contraproductief voor de Amerikaanse belangen, zo stelde de DSB toen. In de islamitische wereld versterkt de oorlog in Irak het beeld van „arrogantie, opportunisme en dubbele standaarden.”

Het nieuwe rapport zal het getouwtrek tussen het Pentagon en het ministerie van Buitenlandse Zaken over Irak nog aanwakkeren. Sinds de invasie van Irak krijgen Rumsfeld en zijn onderminister Paul Wolfowitz op Defensie het verwijt dat ze de waardevolle inbreng van Buitenlandse Zaken en van de inlichtingendiensten in de wind slaan. Zowel Colin Powell als de CIA heeft altijd gezegd dat er meer troepen nodig zijn voor de stabilisering van Irak.

De geringe troepensterkte ligt volgens critici aan de basis van de onveilige situatie in Irak. De Iraakse inlichtingendiensten schatten vorige week dat het Iraakse verzet nu uit minimaal 30.000 strijders bestaat, aangevuld met een veelvoud aan sympathisanten.