Vanuit een hoogwerker met een uitschuifbare arm van zo’n 23 meter ziet het tropisch regenwoud van Burgers’ Zoo, de Bush, er bijzonder uit. Wie de elektrisch aangedreven machine even wegdenkt, waant zich in de Cariben of het Amazonebekken in Zuid-Amerika. Temperatuur en luchtvochtigheid in het overdekte Gelderse oerwoud worden mechanisch nagebootst en op grote hoogte is goed te zien hoe de verschillende boomlagen zich tot elkaar verhouden.

Om die hoogteverschillen te houden en te voorkomen dat alles dichtgroeit moet er jaarlijks zo’n 25.000 kilo aan plantaardig materiaal uit de Bush worden verwijderd, vertelt woordvoerder Bas 
Lukkenaar. In de rustige maanden, november tot en met januari, gebeurt dat aan de bovenzijde van het bos. De wandelpaden onder het hybride werktuig worden tijdens de werkzaamheden afgezet om te voorkomen dat vallende takken het publiek raken.

Het is een vorm van onderhoud die nooit stopt, legt Lukkenaar uit. „Alles groeit in één jaar weer terug en we hebben hier zo’n 1500 soorten planten.”

Pioniersfase

Een tropisch regenwoud ontwikkelt zich in verschillende stadia. Eerst de pioniersfase met snelgroeiende planten- en bomensoorten. Daarna de secundaire fase waarin trager groeiende bomen steeds meer te zien zijn. Tenslotte is er het primaire regenwoud, waarin praktisch al het leven zich in de boomtoppen afspeelt. „Door open plekken te snoeien kan het zonlicht op de bosbodem terecht komen en zo kunnen we die verschillende stadia behouden.”

Ook het snoeiafval heeft een functie. „Een groot deel hakselen en verspreiden we op de bodem. Verse gesnoeid plantenmateriaal dient ook als voedsel voor bijvoorbeeld onze olifanten, gorilla’s en diverse andere apensoorten. De takken van de bananenplanten gaan naar de apen. Soms zitten daar zelfs nog bananen aan.”

Zonder het snoeiwerk in de boomtoppen zouden de takken door het kunststofdak heen schieten. De dakconstructie hangt aan pylonen, zonder palen in de Bush zelf, en is dankzij drie met lucht gevulde lagen bestand tegen het gewicht van een meter sneeuw. De venijnig scherpe bamboe- en palmenloten prikken dwars door het dak heen.

Uitzicht

Een van de drie hoveniers die de hoogwerker bedient, is de 42-jarige Jeroen Kuiper, hoofd plantenverzorging van Burgers’ Zoo. Hoewel het zagen fysiek zwaar werk is en op grote hoogte voor hem een extra uitdaging –„ik heb hoogtevrees”– vindt hij dit een mooie baan. „Je bevindt je op dezelfde hoogte als waar de vleerhonden en neushoornvogels vliegen. Je kijkt hier over het hele regenwoud heen. Het is wel een uitdaging om met de lange arm van de hoogwerker tussen bomen en takken door te manoeuvreren om op de juiste plek te komen. En als de zon schijnt, schiet de temperatuur zo vlak onder het dak omhoog. Maar er is geen hovenier in Nederland te vinden die zo’n geweldig uitzicht heeft als ik.”