Al eerder werd het haar te veel. Dat was toen ze vertelde over de dood van haar vader. Nadat Islamitische Staat (IS) in de zomer van 2014 honderden jezidi’s bijeen had gedreven, werden de mannen gescheiden van de vrouwen en kinderen. Ook Makbola’s vader werd weggevoerd en even verderop voor de keus gesteld: moslim worden of sterven. De man weigerde zijn geloof op te geven en werd ter plekke doodgeschoten. Makbola zag het van een afstandje gebeuren. „Ik krijg die beelden niet meer van mijn netvlies.” Toen een IS-terrorist zag dat ze stond te kijken, beukte hij met zijn kalasjnikov op haar in. Er volgden meer gruwelijke executies, en ook daarvan was ze getuige. Zoals van de onthoofding van een jezidi-jongen. „Ze hebben mijn leven kapotgemaakt en het enige waarop ik nog kan hopen is dat God eens recht zal doen.” Geregeld is het stil in de tent waar Makbola haar verhaal doet. Hoe kan het anders? Na het horen van al die gruwelverhalen vált er gewoon even he-le-maal niks te zeggen. Staren we voor ons uit, of we buigen ons hoofd.

Makbola vertelt hoe ze met 400 vrouwen van de ene plek naar de andere werd gebracht, omdat inslaande raketten het te gevaarlijk maakten. Ten langen leste kwam ze op een vrouwenmarkt terecht, waar IS-mannen haar keurden en een van hen haar meenam naar huis. „Waarom krijg ik een heidin in huis?” beet de vrouw van het huis haar man toe. Die zou zich meerdere keren aan haar vergrijpen. Verder werkte ze er vier jaar als slavin. Wat dat betekent? Dat je enige bestaansrecht het bestaan van áfval is, of van viezigheid, want dat moet nu eenmaal worden opgeruimd.

In 2019 wist ze te ontsnappen, IS-gebied uit, Iraaks Koerdistan in. Daar zit ze nu alweer vier jaar vrij te wezen. Ach, wat heet vrij? In een tentenkamp, zo goed als zonder familie en achtervolgd door beelden van toen. Zonder uitzicht op een nieuw bestaan. Helemaal waar is dat niet, gelukkig maar. Sinds Assyrische christenen het kamp bezoeken, gloort er hoop. Zo draait er een naaiatelier, en vanuit Nederland wordt gewerkt aan de financiering van een bakkerij. Een klein initiatief, akkoord. Maar het kan zomaar een groot verschil gaan maken in het leven van Makbola.