Bedreigingen en weerstand tegen commissie die misbruik onderzocht
Leden van een commissie die onderzoek deed naar mogelijk georganiseerd sadistisch of ritueel misbruik van minderjarigen, kregen te maken met „enkele al dan niet verkapte bedreigingen”. Daarnaast ontmoette de commissie ook weerstand en achterdocht van verschillende kanten. Dat schrijft voorzitter Jan Hendriks van de tijdelijke commissie in het eindrapport dat justitieminister Dilan Yeşilgöz naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, samen met meer dan dertig bijlagen en deelrapporten.
Aanleiding voor het onderzoek is een uitzending van het televisieprogramma Argos in 2020 waarin verhalen voorkwamen over misbruik, marteling en het offeren van baby’s. Van de tweehonderd mensen die aan de journalisten meldden slachtoffer te zijn van georganiseerd seksueel misbruik, spraken er 140 over seksueel misbruik met rituelen of satanische kenmerken. De commissie mocht de gegevens van Argos niet gebruiken. Ook kon zij niet aan waarheidsvinding doen, omdat het aan politie en justitie is om bewijsmateriaal te onderzoeken.
Nog voor de installatie van de commissie in het voorjaar van 2021 kregen de leden al telefoontjes waarin leden van het koningshuis, (oud-)ministers en personen die belangrijk waren bij de bestrijding van Covid-19 als daders werden bestempeld. „Ze zouden behoren tot de satanische pedofiele elite.” Maar weerstand en scepsis waren er ook bij belangenorganisaties voor slachtoffers.
Zo viel slecht dat de tijdelijke commissie - onder meer op verzoek van de Tweede Kamer - was ingesteld door de toenmalige minister van Justitie omdat daders van deze praktijken zouden werken op dit ministerie. Ook was er bezwaar tegen dat de commissie wilde praten met kritische clubs die opkomen voor mensen die zeggen dat ze ten onrechte van (georganiseerd) misbruik zijn beschuldigd.
Uiteindelijk weet de commissie de aarzelingen weg te nemen en werkten de organisaties toch mee, waardoor tientallen slachtoffers zelf hun verhaal konden doen. Bij de meesten blijkt dat het misbruik op jonge leeftijd begon, lange tijd voortduurde, met mishandeling en verwaarlozing gepaard ging en dat er vaak familieleden bij waren betrokken.
De commissie kan geen betrouwbare inschatting geven van de mate waarin georganiseerd kindermisbruik voorkomt. Deze vorm van misbruik of mishandeling van minderjarigen, eventueel gerelateerd aan een ideologie of een geloof, worden bij de politie niet op een specifieke vorm of subgroep geregistreerd. Een speciaal en toegankelijk meldpunt en kenniscentrum kan helpen om dit fenomeen aan te pakken, stelt de commissie. De minister zal in het voorjaar terugkomen op het rapport en het meldpunt, waar de Kamer ook om heeft gevraagd.